Sancties tegen Rusland ontwijken? Bedrijven doen het regelmatig, ook onbewust
- Nieuws
- Sancties tegen Rusland ontwijken? Bedrijven doen het regelmatig, ook onbewust
Sancties afkondigen tegen Rusland, zoals Nederland in Europees verband nu al voor de vierde keer doet, is best makkelijk, maar ze naleven is best ingewikkeld. Er zijn bedrijven die, bewust of onbewust, de sancties omzeilen, zegt advocaat Heleen van der Linden in Geld of je Leven: "Als er een verbod is om met een oligarch zaken te doen, heb je natuurlijk niet 1 op 1 contact."
Heleen van der Linden en Jasper van Dijk in Geld of je Leven
Video niet beschikbaar
Multinationale bedrijven hebben allerlei constructies bedacht om toch te kunnen handelen, vertelt Van der Linden, die een promotieonderzoek deed naar de Russische sancties in 2014, na de annexatie van De Krim. "Tussen Rusland en Nederland zitten allemaal BV'tjes, over heel veel landen verspreid", vertelt ze.
Een bloemenhandelaar in Nederland kan 'per ongeluk' aan een oligarch leveren, terwijl hij gewoon z'n bloemen exporteerde naar bijvoorbeeld Luxemburg. Deze netwerken van bedrijven zijn bedoeld om belasting te ontwijken, maar ze worden nu gebruikt om sancties te ontwijken, zegt Van der Linden.
Beter handhaven
Tweede Kamerlid Jasper van Dijk (SP) is het allemaal een doorn in het oog. Hij wil dat de sancties veel beter worden gehandhaafd. "Elke ondernemer zou op de hoogte moeten kunnen zijn met wie ze precies handelen", vindt hij.
Ook het nieuws dat Nederland nog maar 6 miljoen aan Russische tegoeden bevroor, tegen bijvoorbeeld 10 miljard in België, stoot Van Dijk tegen de borst. "We moeten niet de oligarchen ermee laten wegkomen!" zegt hij.
Het probleem van toezicht op sancties, is dat het erg is versnipperd, vertelt Van Dijk. Er zijn veel verschillende organisaties die zich ermee bezighouden, bijvoorbeeld De Nederlandsche Bank, de Autoriteit Financiële Markten en de FIOD. Daarnaast is de capaciteit van de douane beperkt, vindt hij.
Geld verdienen
Dit laatste herkent advocaat Heleen van der Linden, die een promotieonderzoek deed naar sancties tegen Rusland in 2014. "Er komt ontzettend veel de Rotterdamse haven in en uit, alles controleren is lastig", vertelt ze. "Misschien wordt er ook wel met exportdocumenten gerommeld, dat weet je ook niet."
Daarnaast zijn er ook ondernemers die helemaal geen zin hebben om de sancties na te leven. In 2014 werden, na de annexatie van De Krim, sancties afgekondigd en Van der Linden sprak ondernemers die zich daar niks van aantrokken: "Als je ertegen bent dat er sancties worden afgekondigd, denk je: hoe kan ik nog geld verdienen? Tja, zo denken sommige ondernemers…" Al denkt ze dat nu bij de oorlog anders is.