Afschaffen salderingsregeling funest voor eigenaars zonnepanelen? Valt mee, zegt deze hoogleraar

Om het gebruik van zonnepanelen te stimuleren, werd in Nederland de salderingsregeling bedacht. Hiermee kunnen zonnepaneelhouders stroom die zij opwekken maar niet gebruiken wegstrepen tegen stroom die ze afnemen op het moment dat de zon niet schijnt. Die regeling wordt afgeschaft, omdat energieleveranciers vaak niks verdienen aan die geleverde stroom: als de zon schijnt is er namelijk stroom te over, waardoor het niks oplevert. Sterker nog, soms kóst het ze zelfs geld, omdat de prijzen negatief worden. 

Energiebedrijven maken kosten, die ze vervolgens doorberekenen aan hun klanten. Dit resulteerde onder andere in 'terugleverkosten' die worden gerekend aan zonnepaneelhouders, maar ook in een hogere energierekening voor mensen die géén zonnepanelen hebben. Oneerlijk, vinden sommigen. Eigenaars van zonnepanelen reageerden ontstemd om de afschaffing van de regeling. Zij hebben immers flink veel geld geïnvesteerd in de panelen en hoopten dat snel terug te verdienen. 

'Van vijf naar negen jaar'

Hoogleraar Mulder deed een onderzoek naar het afschaffen van de regeling en concludeert: het valt eigenlijk wel mee. "Ik denk dat het nog steeds rendabel is. Vanuit de overheid is er een regel gesteld dat de energieleverancier tot 2030 minstens 50 procent betaalt van de kosten die jij zelf maakt voor je stroomconsumptie. Als je ervan uitgaat dat deze regel bestaat, blijft het rendabel", zegt hij.

Ook verwacht hij dat de terugleverkosten zullen worden afgeschaft, omdat die een rechtstreeks gevolg zijn van de salderingsregeling. Dit zorgt ook dat de panelen rendabeler worden. Waar het nu ongeveer vijf jaar duurt om panelen terug te verdienen, zal het negen jaar worden, verwacht hij.

Berenschot deed overigens eenzelfde soort onderzoek en kwam tot een veel somberder conclusie: een terugverdientijd van 20 jaar. Is Mulder niet veel te optimistisch? Hij denkt van niet: "Ze gaan ervan uit dat huishoudens hun gedrag niet aanpassen. Door de salderingsregeling maakt het niet uit wanneer mensen stroom gebruiken. Maar als die regeling niet bestaat, gaan mensen nadenken wanneer ze hun wasmachine aanzetten. Die zetten ze dan aan als de zon schijnt."

Op dit moment gebruiken mensen lang niet alle stroom die ze opwekken zelf, juist omdat ze goedkoop uit waren als ze het terugleverden. Als dat niet voordelig is, gaan ze meer zelf gebruiken, verwacht Mulder. "Meer mensen krijgen ook batterijen en mensen gaan hun auto opladen als de zon schijnt. Als je deze aanpassing van gedrag krijgt, wordt het rendabeler."

'Woede wel te begrijpen'

Ondanks dat het dus allemaal wel meevalt voor zonnepaneeleigenaars, snapt Mulder hun woede wel. "De overheid heeft een paar keer de regels veranderd. Het vorige kabinet wilde de regeling langzaam uitfaseren, maar het laatste kabinet deed het ineens per 2027. Dat is een heel snelle verandering, dus ik snap wel dat het voor huishoudens heel moeilijk is om goede beslissingen te nemen."