Economie
KRO-NCRV

'Ruimte om Russische gasimport af te bouwen, prijzen blijven waarschijnlijk stabiel'

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Ruimte om Russische gasimport af te bouwen, prijzen blijven waarschijnlijk stabiel'

De Europese Commissie wil vaart maken met het volledig afbouwen van de import van Russische olie en gas. Volgens hoofdeconoom Bert Colijn van ING is daar inmiddels ruimte voor, zonder dat de prijzen voor consumenten fors stijgen. Na de Russische inval in Oekraïne in 2022 is de afhankelijkheid van Russisch gas en olie al flink afgebouwd, maar volgens Colijn komt op dit moment nog altijd 13 tot 19 procent van de Europese gasimport uit Rusland. Dat is fors minder dan vóór de oorlog, toen het ongeveer de helft was. "Maar gezien de situatie soms toch nog verbazingwekkend", aldus Colijn bij Spraakmakers.

Het alternatief komt vooral uit de Verenigde Staten en Qatar, in de vorm van vloeibaar gas (LNG). Europa heeft daar de afgelopen jaren fors in geïnvesteerd. "Er is veel capaciteit bijgebouwd om LNG deze kant op te krijgen. Vanaf volgend jaar verwachten analisten zelfs wat overaanbod op de wereldmarkt", zegt Colijn.

Volgens Colijn betekent dit dat de prijzen waarschijnlijk gaan dalen in 2026, waardoor het economisch gezien een goed moment is om de afhankelijkheid van Russisch gas verder af te bouwen. "Dan hebben we niet te maken met een schok zoals in 2022, toen Rusland de gaskraan plotseling dichtdraaide."

Politieke druk

De versnelde plannen van de Europese Commissie lijken mede ingegeven door druk vanuit de Verenigde Staten. Ook oud-president Trump sprak zich onlangs uit tegen Europese afhankelijkheid van Russische energie. "De VS heeft gezegd: jullie moeten zelf van dat gas af, anders verhogen wij met z’n allen de sanctiedruk, ook richting landen als China en India."

Video niet beschikbaar

Dat zorgt binnen de EU voor spanningen. Sommige landen, zoals Hongarije, Slowakije en Bulgarije, zijn nog sterk afhankelijk van Russische olie of gas. Volgens Colijn wordt het spannend om te zien hoe de Europese Commissie die landen onder druk gaat zetten en hoe zij zich daartegen verzetten.

China en India blijven kopen

Ondertussen blijven landen als China en India massaal Russische olie en gas kopen. Kan je dan nog spreken van effectieve sancties? "Zij spelen zeker een belangrijke rol in het op peil houden van de Russische inkomsten". zegt Colijn. Toch benadrukt hij dat Europa nog altijd een grote afnemer van Russisch gas is. "Met zo'n tussen de 13 en 19 procent van ons gas is dat nog steeds een stevige economische hefboom, zeker op het gebied van gas."

Heropening Gronings gasveld?

Een luisteraar vraagt of het Groningse gasveld weer open kan als alternatief. Colijn: "Politiek is dat een zwaar beladen optie, en juridisch en technisch ook complex." Volgens hem is die route dan ook onwaarschijnlijk, zeker nu er wereldwijd voldoende alternatieven beschikbaar lijken.

Een andere vraag vanuit de Spraakmakers-community gaat over de afhankelijkheid van landen als Qatar en de VS, hoe stabiel zijn die op de lange termijn, zeker met een mogelijke Trump-terugkeer? Colijn wijst op Noorwegen als 'stabiel en bevriend alternatief'. Toch zal een groot deel van de toekomstige energieimport uit de VS blijven komen. "Omdat we daar recent concrete afspraken over hebben gemaakt in een handelsdeal."

Voorzichtig optimisme?

Kortom zegt Colijn dat het moment economisch gunstig is om het Russische gas verder af te bouwen. "De verwachting is dat de gasprijs in 2026 zal dalen. Er zijn risico’s, maar de ruimte om stappen te zetten is er."

Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers

Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!

Meld je hier aan.

Ster advertentie
Ster advertentie