Cultuur & Media
KRO-NCRV

Wiskundige en cabaretier Jan Beuving: 'Er is een verschil tussen werkelijkheid en waarheid'

foto: Maartje ter Horst (via janbeuving.nl)
  1. Nieuwschevron right
  2. Wiskundige en cabaretier Jan Beuving: 'Er is een verschil tussen werkelijkheid en waarheid'

Als je naar de nieuwe voorstelling Restante van de van huis uit wiskundige Jan Beuving gaat, moet je goed op zijn woorden letten. De betekenis ervan is meer dan eens gelaagd, ze zijn vaak poëtisch, klankrijk, maar ook heel grappig, ernstig soms en gedurfd. De voorstelling is veel meer dan een taalfeest alleen, het heeft ook een boodschap. "De wiskunde is een waarheid die buiten de feiten bestaat. Je mag denken dat er een waarheid buiten de werkelijkheid kan bestaan", zegt hij in De Taalstaat.

'Er bestaan waarheden buiten de feiten'

"De wiskunde is een waarheid die buiten de feiten bestaat. Er is een verschil tussen de werkelijkheid en de waarheid", zegt Beuving. "Wiskunde an sich bestaat alleen als waar idee, de perfecte kubus bestaat alleen als waar idee in de wiskunde." Als je het op moleculair niveau bekijkt is het ene zijvlakje altijd net wat groter of kleiner dan het andere, zo legt hij uit. "Wiskunde is het bewijs van het feit dat er waarheden buiten de feiten bestaan."

Beuving vraagt zich in zijn programma of dat niet voor veel meer dingen geldt. "Dat je soms wel zou verlangen naar een wereld buiten te feiten als de feiten van je leven te ongerijmd zijn." De voorstelling Restante gaat over het verschil tussen feit en fictie en het belang van het verschil tussen de werkelijkheid en de waarheid. "En dat je daarvan mag vinden wat je wil maar dat je ook mag denken er kan een waarheid buiten de werkelijkheid bestaan."

Rijmen op 'staartdeling'

In de voorstelling komt ook naar voren dat Beuving het rijm als een kunstvorm beschouwt. "Ik ben wiskundige, rijm is randvoorwaarde van een lied", zegt hij. "Rijm voor mij, is het een zuivere klankovereenkomst vanaf de laatste beklemtoonde lettergreep van een woord."

'Echt' rijmen is dus nog niet zo makkelijk. In zijn voorstelling speelt Beuving een spel met zijn publiek: maak een rijm op, hoe kan het ook anders, het wiskundige woord 'staartdeling'.

De Taalstaat (KRO-NCRV)

Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld. Volg De Taalstaat op Facebook en Bluesky.

Ster advertentie
Ster advertentie