Spuug van God: een zoektocht naar de identiteit van Willem de Bruin

Zijn vader komt uit Curaçao, zijn moeder uit Nederland en hij groeide op in een klein dorp in Noord-Holland. "Als mensen Willem de Bruin horen, denken ze aan een blonde jongen met blauwe ogen. Een Hollandse knul. Wat ik ook ben, maar niet zo doorsnee en wat mensen verwachten", vertelt De Bruin in NOS Met het Oog op Morgen.

Identiteit

“Het is een ervaring doordat mensen steeds reageren: oh, ik dacht dat je eigenlijk iemand anders was. Daardoor heb ik op een gegeven moment een beeld gevormd van mezelf. Als ik in Nederland rondloop, kijken mensen naar mij dat ik hier dus blijkbaar niet hoor. Als ik op Curaçao rondloop, spreek ik de taal niet goed genoeg.”

Worsteling

“Het is sowieso een zege. Ik ben een kameleon”, vertelt De Bruin. “Ik kan me overal aanpassen. Het is ook een superpower die ik heb, maar daar kan ik misschien nu wijs over praten. Als kind kon ik dat niet. De plek waar ik ben opgegroeid, was mijn thuis. Ik wist niet anders, waarom zou ik dat niet als mijn thuis noemen. Maar toch werd ik ermee geconfronteerd dat ik daar dus blijkbaar niet vandaan zou kunnen komen of dat ik er niet thuis hoorde of dat ik terug moest gaan naar mijn eigen land.”

Zijn vader heeft maar voor een korte tijd op Curaçao gewoond, maar voelt zich meer van Curaçao dan Nederland. De Bruin heeft dat gevoel niet. “Hij heeft zich nooit hoeven verantwoorden voor wie hij is. Hij is opgegroeid op een plek dat zijn karakter heeft gevormd. Daar is nooit gevraagd: wie ben jij dan? Hij was een man van Curaçao. Toen hij in Nederland kwam, was hij een man die van Curaçao kwam. Voor hem was dat heel duidelijk, voor mij was dat niet zo.”

Uiterlijk

“Mijn moeder is hier geboren, ik ben hier geboren. Ik weet niet anders dan dit mijn land is, maar toch die ervaringen van ja: het is dus net niet zo goed genoeg, omdat ik er anders uit zie”, zegt De Bruin. “Als ik er anders uit had gezien dan was ik een volwaardige Nederlander, maar omdat ik een kleur heb, ben ik dus niet volwaardig. Natuurlijk heeft niet iedereen dat zo tegen mij gezegd, maar die ervaring heb ik wel vaak opgedaan.”

Geconfronteerd

“Zoals ik het nu ook vertel, zo heb ik zeker niet altijd alles ervaren. Soms kan ik er wel om lachen en ik vind het ook wel leuk om ermee te spelen, maar dat zeg ik nu. Als kind kon ik niet zo wijs kijken en had ik niet het vermogen om het allemaal te analyseren en rationeel er over te zijn. En heeft het mij heel erg gevormd. Ik merk wel dat het vandaag de dag nog steeds is dat ik ergens naar binnen loop en denk: je moet je wel netjes voordoen, anders krijg je die bewakers achter je aan. Dat zijn triggers, die zijn er nog steeds en gaan er ook niet uit.”

Voorstelling Spuug van God

Over zijn ervaringen en worsteling met identiteit heeft hij dus de voorstelling Spuug van God gemaakt. “In 2018 bracht ik een album uit, Man in nood. Dat ging over een periode dat bergafwaarts ging. Ik raakte in een depressie door allerlei omstandigheden. Door praten, ben ik gaan inzien dat die depressie en die hele toestand van toen was eigenlijk een druppel die de emmer deed overlopen. De emmer zat al vol, er zaten al druppels in vanaf het begin. Toen heb ik gezien dat eigenlijk dit soort dingen een probleem voor me waren dan dat ik toen erkende. ”

“Ik denk altijd dat het helpt, ook in het muziek maken, als je iets van je afschrijft. Dan kun je er op een andere manier naar kijken. Ik vind het moeilijk om te spelen, omdat het ergens ook heel kwetsbaar is en mensen kijken naar mij. Ik sta in een object en kan niet bewegen.” Tijdens de voorstelling staat De Bruin in een glazen driehoek. Bezoekers zitten dan met een koptelefoon om hem heen. “Je zit als het ware in mijn gedachte en praat ik met mezelf. Ik kan niet die ruimte uit, dus in die zin voelt het heel kwetsbaar. Aan de andere kant elke keer als ik het heb gespeeld, krijg ik reacties van mensen, dan doet het me goed en denk ik: dit moeten we doen, dit verhaal moet verteld worden.”

Negatief

De gedachtes van De Bruin die mensen kunnen horen tijdens de voorstelling zijn soms negatief over zijn zelfbeeld. “Het is ergens ook mijn superkracht, het heeft mij gebracht waar ik nu ben. Maar er is ook een deel van: dat harde werken, strijden en vechten, gaat erover dat je geen slachtoffer mag zijn. Je mag niet je zwak voor doen. Je mag niet laten zien dat het je heeft geraakt, maar dat heeft het wel”, legt hij uit.

Vader

Zijn vader heeft de voorstelling al gezien. “Mijn vader is niet een man van veel woorden. In zijn ogen, die spreken misschien nog het meest van alles, kon ik echt zien dat het hem raakt. Ik denk wat mijn en moeder voor mij altijd hebben gewild, is dat zij mij de vrijheid hebben gegeven om te zijn wie ik wil zijn. Ik zag in zijn ogen dat hij trots is opdat ik mijn manier heb gevonden om met de dingen om te gaan in het leven zoals hij zijn manier heeft gevonden.”

De voorstelling ‘Spuug van God’ is nog te zien in verschillende theaters