Cultuur & Media
VPRO

'Mijn leven leek parallel te lopen met het boek'

foto: Lisette Grimmius, Lenny Oosterwijkfoto: Lisette Grimmius, Lenny Oosterwijk
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Mijn leven leek parallel te lopen met het boek'

Hoe is het om te leven met een chronische darmziekte? Thomas Heerma van Voss is schrijver en weet daar alles van. Hij is patiënt, officieel dan, want zo noemt hij zichzelf liever niet.

Het hoofdpersonage uit zijn nieuwe boek Condities, is dat ook. Zijn personage probeert al schrijvend iets van zijn leven te maken, ondanks de gezondheid die hem niet is gegund.

{podcast audio="124602" caption="Thomas Heerma van Voss te gast bij Nooit Meer Slapen:" }

Het persoonlijke verhaal

Vandaag de dag viert het persoonlijke, autobiografische verhaal hoogtij, zo ook het boek van Thomas Heerma van Voss. "Er wordt altijd wel naarstig gezocht naar het haakje, het autobiografische element. Ik heb wel eens verhalen verzonnen waarin wél alles was verzonnen, maar lezers trekken dat bijna niet."

Quote

'Echt gebeurd' is wat mensen nu willen

Thomas Heerma van Voss, schrijver

In Condities hoeven lezers niet ver te zoeken, want de ziekte en de soms moeizame relaties, spelen ook in het leven van de schrijver een rol. "Het boek gaat over Vincent Pek, hij heeft de hele tijd last van zijn darmprobleem. Al is het maar omdat hij er de hele tijd over denkt: waar is de wc, wat moet ik eten, stel ik mijn lichaam niet te veel op de proef? Het is een wereld die ik wilde beschrijven."

In eerste instantie durfde hij dat niet. "Ik kon er de eerste jaren met geen letter over schrijven. Maar de afgelopen jaren ben ik echt gaan nadenken over het ongemak, en het verhaal. Niets uit het verhaal is echt gebeurd, alle scenes zijn verzonnen. Maar ik had het boek niet kunnen schrijven zonder de kennis die ik heb."

Ongemakkelijk onderwerp

"Ja. We moeten het over darmen hebben", zegt Pieter. Op de een of andere manier is dat ongemakkelijk. In het boek is het zelfs een nachtmerrie: er ligt altijd iets op de loer. En zo ervaart de schrijver het ook in zijn eigen leven: "Zo'n ziekte laat je zelfbeeld kantelen, je wereld gaat daarom draaien."

Hoewel de situaties uit het boek niet parallel lopen met het leven van Thomas Heerma van Voss, stelt hij zich dezelfde vragen en zijn de dilemma's hem niet onbekend: "Alles ging wel goed. Maar toen ik met de diagnose het ziekenhuis uit liep wist ik echt niet wat ik moest doen. Ze geven wel dat woord 'Crohn', maar er komt geen gebruiksaanwijzing bij. Dit was niet het verhaal wat ik tot nu toe van m'n leven had gemaakt. Dit is niet de identiteit die ik voor mezelf had gevormd. "

Het hoofdpersonage in Condities overkomt dit dus ook: "Het hoofdpersonage pakt vervolgens de pen op en gaat schrijven over zijn ziekte, over zijn darmtoestand." Dat doet hij om controle krijgen over zijn situatie, iets moois maken van iets ontzettend negatiefs. "Maar door het vele schrijven wordt zijn probleem nóg groter en door de stress ook. Uiteindelijk neemt zijn lichaam het over, gaat dat voor hem bepalen."

Quote

Het gevaar is dat mijn leven parallel gaat lopen dat van het hoofdpersonage

Thomas Heerma van Voss, schrijver

Thomas Heerma van Voss wilde geen zielenpoot beschrijven, maar een man die iets overkomt waarover hij geen controle heeft. Iets wat zijn leven gaat bepalen. "Hij wordt patiënt, voelt zijn vriendin uit zijn grip glippen, wordt verlaten, is bang dat zijn lichaam vervalt, dat zijn magere literaire aanzien weer afbrokkelt. En dat terwijl hij juist alles bij zich wil houden."

Ster advertentie
Ster advertentie