Malaria verslagen in Suriname - wereldwijd nog verre van onder controle
- Nieuws
- Malaria verslagen in Suriname - wereldwijd nog verre van onder controle
Suriname is het eerste land in het Amazonegebied dat officieel malariavrij is verklaard. Een bijzondere prestatie, benadrukt entomoloog Bart Knols in De Nieuws BV. "Het is niet makkelijk dit voor elkaar te krijgen", zegt hij. Een fantastische prestatie om bij stil te staan, al staat het in de schaduw van mondiale ontwikkelingen. "Daar staat tegenover dat die clown in Washington besloot om USAID te vernietigen", zegt hij verwijzend naar de Amerikaanse president Donald Trump. Hoewel de ziekte in Suriname succesvol is bestreden, staat de wereldwijde aanpak onder druk.
Video niet beschikbaar
Knols benadrukt dat felicitaties voor Suriname op hun plaats zijn. In de dichtbevolkte kustgebieden was malaria al in de jaren '60 en '70 uitgeroeid. De grootste uitdaging lag in het binnenland. "Daar vindt mijnbouw plaats", legt Knols uit. "Werkers komen daar naartoe vanuit omgevende landen. Die dragen dan parasieten bij zich die ze introduceren in het binnenland van Suriname." Dat leidde tot terugkerende lokale uitbraken.
Lokale aanpak, groot resultaat
Malaria is een parasitaire ziekte die wordt overgedragen via muggenbeten. Maar zonder geïnfecteerde mensen kunnen muggen de ziekte ook niet verspreiden. "Ze moeten natuurlijk wel heel alert blijven op de mogelijke introductie van de parasiet door mensen die het land binnenkomen", waarschuwt Knols.
De sleutel tot succes lag in een sterke lokale aanpak. Mensen waren goed opgeleid, vooral in die afgelegen dorpen in het binnenland. Daar konden ze handelen bij de eerste tekenen van een besmetting en zo verspreiding voorkomen. "Dat is natuurlijk fantastisch", aldus Knols.
Wereldwijde strijd
Toch zit er een wrang randje aan deze medische mijlpaal. Terwijl Suriname een succesverhaal schrijft, is de strijd wereldwijd nog lang niet gestreden. "We praten op jaarbasis over een kleine 200 miljoen gevallen en meer dan 600.000 doden", zegt Knols. "Afrika is het grote zorgenkind", vertelt hij. 90% van de malariagevallen bevindt zich op dat continent.
De oorzaken zijn divers: een gebrek aan financiële middelen, een fragiel gezondheidsstelsel, moeilijk bereikbare gebieden, en toenemende resistentie van muggen tegen insecticiden én van parasieten tegen geneesmiddelen. "Een heel scala aan problemen zorgt ervoor dat we sinds 2015 geen significante voortgang boeken in de bestrijding van malaria in Afrika", legt Knols uit.
Al leek er toch licht te komen aan het einde van de tunnel. Sinds begin vorig jaar worden er twee nieuwe vaccins ingezet in 17 Afrikaanse landen, gericht op jonge kinderen. “Dat zal zeker zorgen voor een afname in sterfte.”
Toekomst
Tegen deze achtergrond is het stopzetten van USAID, een Amerikaanse hulporganisatie dat zich onder andere inzet voor de bestrijding van pandemieën, een zware klap. "Er is een schatting dat er dit jaar 170.000 doden, alleen al ten aanzien van malaria, bij gaan komen met dank aan de Verenigde Staten", zegt Knols.
Niet alleen malaria, maar ook andere ziektes zullen mogelijk weer oplaaien door deze beslissing van Trump. Eerder schreven we al hoe ook de bestrijding van aids onder druk is komen te staan. Een studie schat al dat het stopzetten van USAID in 2030 zal leiden tot 14 miljoen extra doden wereldwijd. "Dit zal wereldwijd desastreuze gevolgen hebben", aldus Knols. De verdrijving van malaria in Suriname is daarmee een lichtpuntje in de algemene wereldwijde bestrijding.