Trump geeft politieke draai aan uitvaart Kirk: 'Kantelpunt voor veel Amerikanen'

Het antwoord op haat is niet haat, maar moet altijd liefde zijn, zo sprak de weduwe van de christelijk-conservatieve activist zondag tijdens de uitvaart in een groot stadion. Daarna besteeg Trump het podium en bracht juist een boodschap van haat: "Ik haat mijn tegenstanders en ik wil niet het beste voor ze, het spijt me Erika."

Daarmee vaagde Trump alles weg wat er tot dan toe gezegd was, zegt televisiepresentator en voormalig EO-boegbeeld Jan van den Bosch. Een groot deel van het jaar woont hij in Amerika. "Vier en een halfuur lang klonk er een oproep tot eenheid. Ik was diep bewogen door de toespraak van Erika. Ze zei in tranen dat ze de moordenaar van haar man vergeeft. Dat was zo intens, zo oprecht. Totdat Trump begon te spreken. Ik vond het afschuwelijk."

Trump trekt eigen plan

Het was echt schokkend, vindt ook Amerikakenner Willem Post. "Trump geeft er een politieke draai aan." Hij stelt dat het een eenmansactie was: "De troonrede lag klaar, dan neemt Trump weer een afslag en gaat zelf zijn eigen verhaal vertellen. Hij heeft zich niet gehouden aan wat er voor hem uitgeschreven was."

Dat zit in de man, stelt hij. "Het hele leven van Trump staat in het teken van een gevecht. Nu heeft hij weinig tegenkrachten in zijn eigen regering en hij bespeelt de publieke opinie. Ik denk dat wij in Nederland Trump nog weleens onderschatten in kracht. Hij voelt, hij ruikt onraad en speelt dat uit in angstige tijden."

'Dit is een kantelpunt'

Het zorgt voor een kantelpunt in het christelijk-conservatieve Amerika, zegt Van den Bosch. Dat denk ik oprecht. Ik ben bevriend met een aantal bekende evangelische leiders, waaronder ook politieke leiders. De eerste de beste zei: 'Ik kan niet wachten tot de vier jaar voorbij zijn'. Ik hoop dat de ogen zijn opengegaan. Ik hoop dat er een wind van verandering door Amerika zal gaan. Ik woon er zelf en zie het ook om me heen gebeuren."

Ook Post denkt dat het wel een turning point kan zijn: "Onderzoek wijst uit dat driekwart van de Amerikanen zegt: ons land is gebroken. Ander onderzoek laat zien dat 75 tot 80 procent van de Amerikanen in het hele brede midden zit. Die zijn absoluut niet zo radicaal, maar losgeweekt door populisten op de flanken. Maar dat zijn hele redelijke mensen. Alleen ze zijn boos en vinden dat de politiek te weinig gedaan heeft."

Land moet veranderen

Maar niet iedereen heeft met volle overtuiging op Trump gestemd, reageert Van den Bosch. "Het excuus wat ik vaak hoor van de rechterflank is: wat hadden we anders moeten stemmen? Het is al een soort verontschuldiging. Ze stemmen wel republikeins, maar niet zozeer op Trump."

De meeste Amerikanen vinden dat het land moet veranderen, zegt Post, met het oog op opiniepeilingen. "Dan heb je toch wel kans dat politici wel op durven te staan. Je ziet onder het brede midden toch wel een gevoel van: zo kan het niet langer. Als Trump dan zulke taal uitslaat, is er toch kans op. Het is voor een deel wensdenken, maar ook logisch denken. Want uiteindelijk willen de meeste Amerikanen dit niet."