Hoe houdbaar is het vredesakkoord tussen Congo en Rwanda? 'Er is veel wantrouwen'
- Nieuws
- Hoe houdbaar is het vredesakkoord tussen Congo en Rwanda? 'Er is veel wantrouwen'
Na 30 jaar conflict hebben Congo en Rwanda een vredesakkoord gesloten. Hiermee moet er een einde komen aan de oorlog en humanitaire ramp in het oosten van Congo. De VS speelden een grote rol in de onderhandelingen, ogenschijnlijk in ruil voor toegang tot belangrijke mineralen. Maar hoe houdbaar is het allemaal? "Er is veel wantrouwen tussen die landen", zegt Judith Verweijen, universitair docent aan de Universiteit Utrecht, bij Spraakmakers.
Video niet beschikbaar
Waar ging het conflict over?
In Oost-Congo was de rebellengroep M-23 actief, wat vooral bestaat uit Tutsi, een gemarginaliseerde groep in Congo. "Ze zeggen te vechten voor de betere positie van de Tutsi", vertelt Verweijen. Rwanda is hen gaan steunen, onder andere met wapens. Het conflict gaat om de economische belangen en veiligheidsbelangen die zij hebben in Oost-Congo.
FDLR
Vervolgens zijn ook andere buurlanden betrokken geraakt bij het conflict. Maar ook ontstond er een Rwandese rebellengroep bekend als de FDLR in Congo die het gemunt had op de Rwandese regering. Bovendien zijn er veel mineralen in het gebied. Het huidige akkoord is volgens Verweijen dan "vooral een veiligheidsakkoord."
Verenigde Staten
Als de rebellengroep geneutraliseerd kan worden, zal dat economische samenwerking in de hand kunnen werken. En daar komen de VS om de hoek kijken, vertelt Verweijen. "Het idee is dat de VS hierdoor invloed krijgen in het land en daardoor een gunstigere positie om toegang te krijgen tot bepaalde mineralen. Die zijn belangrijk voor de energietransitie, vooral kobalt en lithium. Maar die zijn niet primair aanwezig in het gebied waar gevochten wordt."
Wantrouwen
Verweijen erkent dat het vredesakkoord "heel veel vragen" oproept. "Er is veel wantrouwen tussen die landen." Bovendien is de rebellengroep M-23 niet betrokken geweest bij dit akkoord. Daarnaast zijn er andere gewapende groepen actief in het gebied. "De Congolese regering denkt dat onder controle te hebben, maar dat valt nog te bezien."
Leger
De politie heeft een "geringe rol" in Oost-Congo, vertelt Verweijen. Het leger heeft namelijk een "binnenlandse veiligheidsfunctie" door de "zeer grote" onveiligheid in het gebied. "Het leger is het beste uitgerust, heeft meer manschappen en een beter logistiek apparaat. In veel gebieden, vooral rurale, is het leger daarom de primaire veiligheidsfactor."
Nuance
In tegenstelling tot Oost-Congo zijn er in Rwanda "weinig veiligheidsproblemen of -dreigingen", vertelt Verweijen. Tegelijkertijd wil de universitair docent benadrukken dat het in de berichtgeving over Congo "ontbreekt aan nuances."
Mis niets met de nieuwsbrief van Spraakmakers
Spraakmakers maken we mét jou als luisteraar. En om jou zoveel mogelijk bij ons programma te betrekken, versturen we een dagelijkse nieuwsbrief. Hierin vind je de stelling van de dag, de onderwerpen in de uitzending en een interessant artikel dat zeker het lezen waard is. Zo kun je gemakkelijk meepraten en mis je nooit meer iets!
