Buitenland
VPRO

Het feest van de democratie op z'n Russisch

foto: EPA/MAXIM SHIPENKOVfoto: EPA/MAXIM SHIPENKOV
  1. Nieuwschevron right
  2. Het feest van de democratie op z'n Russisch

De tijd dat Russische burgers zich weinig tot niets van politiek aantrokken, lijkt voorbij. Het was alweer een tijdje geleden dat de straten van de Russische hoofdstad dienst deden als strijdtoneel. Maar de afgelopen weken veranderde dat.

"En het hoogtepunt is nog niet geweest", voorspelt Eva Hartog, oud-hoofdredacteur van The Moscow Times in Bureau Buitenland. Is de maat vol voor de Russen? En wat betekent dit voor president Poetin, die bezig is aan zijn laatste termijn?

Al weken achtereen gaan demonstranten massaal de straat op in Moskou. In eerste instantie omdat alleen Poetin-gezinde kandidaten welkom zijn bij de gemeenteraadsverkiezingen volgende maand. Maar het ging verder dan dat. Onder de protesten gaat een dieper gevoelde onvrede schuil.

Lang was er een soort contract tussen president Poetin en de Russen, zegt Hartog. "In ruil voor minder vrijheden, zorgt de Russische overheid voor economische voorspoed. De economie is echter gestagneerd en tegelijkertijd zijn de vrijheden verder ingeperkt."

Het is zeven jaar geleden dat straatprotesten zo massaal en zo hevig waren. Hartog was er toen nog niet bij, maar kent de beelden, de verhalen. "Die werden met harde hand neergeslagen. Ik sluit niet uit dat het weer die kant op gaat."

Duizenden arrestaties

Bij de huidige protesten zijn al duizenden arrestaties verricht, en voor komende zaterdag zijn er weer nieuwe protesten aangekondigd. "Dat wordt de grootste tot nu toe, daar is namelijk een vergunning voor, voor deze demonstratie."

Door de vergunning lopen demonstranten minder kans om opgepakt te worden, iets wat de afgelopen weken meermaals gebeurde. "Het is volkomen willekeur. Mensen die in de buurt zijn van de protesten - of ze nu meedoen of niet - worden opgepakt."

Ook correspondenten doelwit

Hartog, die een dezer dagen terugkeert als correspondent voor De Groene Amsterdammer, kent verhalen van oude vrouwtjes die op de bus wachtten en vervolgens opgepakt werden. Ook correspondenten als Joost Bosman, van het AD, werden opgepakt. Ondanks dat hij zijn perspas toonde.

"Er is een filmpje van een hele boze mevrouw, zij blijkt lid te zijn van Poetins eigen partij. Haar man is zojuist opgepakt nadat hij de straat overstak in de buurt van een protest."

Toch betekenen een perspas, of een lidmaatschap van Verenigd Rusland - de partij van de president - nog iets. "Dat betekent dat je na een paar uur weer vrijkomt, in plaats van aangeklaagd te worden. Dan riskeer je een gevangenisstraf", aldus Hartog.

Hete zomer in Moskou

Zomerverhalen uit het buitenland

Deze zomer heeft Bureau Buitenland een bijzondere programmering: Zomerverhalen. Elke maandag t/m vrijdag tussen 19.00 en 19.30 uur deelt onze gast een buitengewone ervaring, diepgravende informatie of interessante achtergronden uit het buitenland. Luister hier alle verhalen terug.

Ster advertentie
Ster advertentie