Één taal van de oorspronkelijke bewoners van Canada is van uitsterven gered

Een nieuwe generatie

De taal waar we het over hebben is Pentl'ach, vertelt Tom Bijvoet. De laatste spreker van het Pentl’ach, de taal van de Qualicum, overleed in 1942. Daarmee werd de taal als uitgestorven beschouwd. De correspondent zegt dat volgens chief Michael Recalma die classificatie niet klopt. "Het Pentl’ach leeft namelijk onder meer voort in de herinneringen, cultuur en plaatsnamen van de Qualicum". De Canadakenner vertelt dat de chief het daarom liever over een 'slapende taal' heeft, die nu ontwaakt is. Volgens de correspondent hebben ze naburige talen bestudeerd om naar overeenkomsten te zoeken. Verder hebben ze veel schriftelijk onderzoek gedaan om de woordenschat te vergroten. "De oudoom van een van de initiatiefnemers heeft hem in zijn jeugd de taal nog aangeleerd. Maar uit angst mocht die niet gesproken worden. Door zijn kennis hebben ze de uitspraak ook nog kunnen redden".

Luister hier naar een voorbeeld.

Met uitsterven bedreigd

Bijvoet vertelt dat de grootste oorzaak van het uitsterven van de taal de kolonisatie van het gebied is. "De kolonisatie ging gepaard met veel geweld en zorgde ook voor de verspreiding van ziekten waar de oorspronkelijke bewoners niet tegen bestand waren". De correspondent legt uit dat de Canadese overheid tot laat in de 20e eeuw een actief beleid voerde om de cultuur van de First Nations te vernietigen. Hij benoemt het een berucht residentieel schoolsysteem. "Jonge kinderen werden uit hun gemeenschappen weggehaald en in strikte kostscholen ondergebracht". Daar werden ze gedwongen heropgevoed in de Engels- of Frans-Canadese taal en cultuur, legt de Bijvoet uit. "Kinderen mochten hun moedertaal niet gebruiken en nu is die bijna uitgestorven".