Wat drijft Netanyahu? Beatrice de Graaf verdiepte zich in hem

Netanyahu groeide niet op in Israël maar in de Amerikaanse stad Philadelphia. Zijn ouders waren joods, maar niet religieus. "Zijn vader, geboren in Polen, was historicus op het gebied van de joodse geschiedenis. Hij was niet religieus, maar heeft zijn gezin ingeprent dat het joodse volk een bestemming heeft: Israël."

Het zionistische van zijn vader combineerde Netanyahu met een typisch Amerikaanse zienswijze op de overheid: "Hij wilde harde law and order en alles moest geprivatiseerd worden. Hij was later fan van Reagan en Thatcher." Als jonge man wilde hij dienen in het Israëlische leger, waardoor hij geen tijd had om te studeren: in 2,5 jaar jaste hij zijn studie er doorheen. "Mensen die hem daar hebben ontmoet, zeiden: hij is echt briljant. Heel slim."

Terrorisme als existentiële dreiging

In het Israëlische leger was hij betrokken bij de bevrijding van een gekaapt vliegtuig. "Hij heeft zijn moed op het slagveld bewezen. Dat schiet in hem het idee: we moeten hard zijn, we moeten slim zijn. Er zijn 22 Arabische staten die allemaal op Israël loeren." En dit gevoel van constante bedreiging drijft Netanyahu, zegt De Graaf: nadat zijn broer omkwam bij een aanslag, ging hij zich verdiepen in terrorisme en werd van mening dat er constant terroristen waren die Israël bedreigden.

In boeken en bundels die Netanyahu al in 1987 en de jaren daarna schreef, ontwikkelde hij zijn standpunt, dat er kort samengevat zo uitziet: we moeten de terroristen uitschakelen met militair geweld. Het zijn niet zomaar losse aanslagen, maar ze voeren een existentiële oorlog tegen Israël en het westen. En daar kunnen we alleen maar op reageren met een eigen oorlog. We moeten de voeders van dat terrorisme uitschakelen. "Alles wat hij sindsdien heeft gedaan, staat in dat teken", vertelt De Graaf. "Irak, Iran, Al-Qaida, Hezbollah, soennieten, sjiieten, het is allemaal één groot complot, het is één grote terroristische eindtijdbedreiging."

Overigens lijken er ook wel andere belangen te spelen. Netanyahu is meerdere keren verdacht van nepotisme en corruptie.

Massaradicalisering

De geharde, radicale positie die Netanyahu inneemt is geen uitzondering in het Midden-Oosten. De leider van Iran, ayatollah Khamenei, zegt vaak dat Israël van de kaart moet worden geveegd. Tegelijk worden er buiten het Midden-Oosten ook steeds radicalere standpunten ingenomen, pro-Israël of juist pro-Palestina. "Ik noem het massaradicalisering", zegt Beatrice de Graaf.