Buitenland
NOSNTR

Medisch dossier Surinaamse vakbondleider teruggevonden

foto: Twitter Nina Jurnafoto: Twitter Nina Jurna
  1. Nieuwschevron right
  2. Medisch dossier Surinaamse vakbondleider teruggevonden

Hij zat 43 jaar opgesloten in een psychiatrische kliniek in Suriname: Louis Doedel. De Surinaamse vakbondsleider verdween in 1937 in een inrichting en pas kort voor zijn dood in 1980 kwam hij vrij. Al die tijd werd volgehouden dat hij gek was, maar zijn medisch dossier bleek onvindbaar. Tot nu. Wat is het echte verhaal van de 'Nelson Mandela van Suriname'.

Correspondent Nina Jurna maakte een documentaire over Doedel. Want dit is een persoonlijk verhaal voor haar, Doedel was haar achteroom. Ze was dan ook erg opgelucht toen ze bericht kreeg dat het dossier teruggevonden was: "We zijn al 25 jaar op zoek naar dit dossier, samen met mijn familie. We hadden al van alles geprobeerd en vannacht kreeg ik ineens bericht van de nieuwe directeur van het psychiatrisch centrum. Die zei dat hij het dossier gevonden had en probeerde me al een tijd te bereiken. Hij wilde het dossier naar het Ministerie van Volksgezondheid brengen en aan de minister overhandigen om het via de officiële weg naar buiten te brengen. Dat was vandaag. Ik ben daar met spoed naartoe gegaan en ik was erbij toen dit dossier aan de minister van Volksgezondheid werd overhandigd, dat was een heel bijzonder moment", zegt ze in Nieuws en Co.

Toch niet gek

Maar als Doedel niet gek was, waarom werd hij dan zo lang opgesloten? "Je moet je voorstellen het was de koloniale periode, de jaren 30, en Doedel was vakbondsleider. Hij kreeg duizenden mensen op de been, werklozen die hij steunde. Hij was ook journalist en activist. Hij was kritisch tegen het koloniale regime en daar waren ze niet van gediend. Het was in die tijd een gebruikelijke straf dat mensen die lastig waren werden opgesloten. Of in de gevangenis, of in de psychiatrische kliniek. Dat is normaal iets voor een tijdelijke observatie, maar hij heeft daar 43 jaar gezeten en is eigenlijk nooit echt vrijgekomen. Pas in 1980, vlak voor zijn dood", zegt Jurna.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Mag niet in de la verdwijnen

Na de jarenlange zoektocht van Jurna, zou je denken dat ze nu eindelijk het verhaal van haar achteroom volledig kan ontdekken, maar de nabestaanden hebben het dossier nog niet mogen inkijken: "Dat is natuurlijk wat wij heel graag willen, maar de minister wil dit eerst onder de aandacht brengen van de regering in de ministerraad. Vervolgens moet er een commissie komen, bestaande uit medici en historici die hier dit dossier gaan bestuderen. Je moet je voorstellen dat hier vanaf dag één, de arrestatie van Louis Doedel in 1937, tot aan zijn dood in 1980 van alles is bijgehouden. Het is een enorm pak wat daar lag. Wij mogen het nog niet inzien."

Toch legt Jurna zich daar niet zomaar bij neer: "Met de familieleden hier in Suriname hebben we afgesproken dat we in ieder geval een advocaat gaan nemen om de minister onder druk te zetten. We willen dat er een tijdlimiet komt en dat we binnen de twee weken het dossier kunnen inzien. Het is al zo lang geleden dat het kwijt was, nu is het er eindelijk, dan moet het natuurlijk niet weer ergens in een la verdwijnen. Suriname heeft 100.000 problemen, dit zal misschien niet prioritair zijn voor de minister, maar wij als familie willen de druk opvoeren."

Nog veel vragen

Voor Jurna en haar familie zou dit een goede eerste stap zijn in eerherstel. Want ze zitten nog met veel vragen over hun familielid: "Hij is destijds door de gouverneur die hier in Suriname aan de macht was namens het Nederlands regime gek verklaard. Ook door de procureur-generaal en de toenmalige directeur van de inrichting toen. Met dit dossier hopen we ook iets in handen te hebben wat duidelijk maakt wat hem toen is toegediend."

Jurna praatte tijdens haar onderzoek namelijk met verpleegkundigen en hoorde verontrustende dingen: "Verplegers uit die inrichting hebben mij verteld dat hij werd ingespoten en ook elektroshocks kreeg. Dat hij eigenlijk gek gemaakt is. Kunnen we daar nog iets van terugvinden in het dossier? Heeft hij nog dingen verteld? Hoe was zijn gemoedstoestand daar? We hopen dus dat we hiermee iets stevigs in handen hebben om uiteindelijk eerherstel kunnen krijgen, ook in Nederland want het speelt zich in de koloniale tijd af. Het is ook in Nederland besloten dat hij moest worden opgesloten. Ik hoop uiteindelijk dat we hiermee een stevige zaak hebben."

Louis Doedel

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie