Hoe gaan landen om met schendingen van het luchtruim?

De NAVO kwam vandaag bij elkaar na de oproep van Estland voor artikel 4. Secretaris-generaal Rutte zei in het spoedoverleg dat de NAVO bereid is om elke centimeter van het NAVO-grondgebied te verdedigen. Na het overleg verscheen er een verklaring van de 32 landen die zijn aangesloten bij het bondgenootschap waarin ze Rusland verantwoordelijk houden voor de schendingen van het NAVO-luchtruim. Ze roepen Rusland ook op om ermee te stoppen.

Patroon

De lidstaten zien een "breder patroon", vertelde Hekster. "Ze zeggen dat het gevaarlijk is, onverantwoordelijk en ze zien echt een patroon. Ze zeggen dat ze het recht voorbehouden om te reageren zoals zij nodig achten, militair dan wel niet-militair." De maatregelen die getroffen zijn aan de oostflank na de schending van het luchtruim in Polen, blijven hetzelfde. Achter de schermen is er discussie tussen lidstaten over de vraag of Rusland het expres doet. Want als ze per ongeluk het luchtruim schenden, dan zouden ze er anders mee omgaan. Voor de getroffen landen bestaat die vraag niet, zij wijzen Rusland aan. "Estland en Polen zijn slachtoffer van schendingen van luchtruim, zij vinden dat er harder opgetreden moet worden." De spoedvergadering is een zwaar middel, legt de EU-correspondent uit. De lidstaten zitten niet te wachten op nog een spoedoverleg op de korte termijn.

Aanval

Denemarken beschouwt de onbekende drones die gisteravond het luchtruim schonden en het vliegverkeer platlegden als "een aanval" en "een aanslag" op de luchthaven van Kopenhagen. Twee tot drie grote drones werden door het luchthavenpersoneel opgemerkt die uit verschillende richtingen kwamen aangevlogen. Na vier uur vlogen ze weer weg, onduidelijk waarheen. De Europese Commissie zegt dat het eerst de onderzoeksresultaten wil afwachten, maar vermoedt Russische betrokkenheid. "Met wat we de afgelopen weken hebben gezien wijzen we wel naar Rusland met hun roekeloze acties. Wij zijn volledig solidair met Denemarken en Noorwegen." De Deense premier Frederiksen noemt het "de ernstigste aanval op de Deense kritieke infrastructuur tot nu toe". Ze sluit geen opties uit over wie hier achter kan zitten en verwijst in een verklaring naar eerdere drone-aanvallen en schendingen van het luchtruim in Europa. Creton: "De Deense veiligheidsdienst heeft vandaag herhaald dat Denemarken een hoog sabotage risico heeft. Er wordt bijvoorbeeld in het zuiden van Denemarken een fabriek gebouwd waar Oekraïense medewerkers brandstof gaan produceren voor de Oekraïense flamingo-kruisraketten." Finland, dat een grens van 1300 kilometer heeft met Rusland, denkt alvast na over hoe zij met dit scenario uit Denemarken en Noorwegen zouden omgaan.

Vanaf 1 januari 2026 kun je van maandag tot en met vrijdag tussen 12.00 en 23.00 uur luisteren naar de nieuwe programmering. Buiten die uren en in het weekend blijft de programmering ongewijzigd.