Jean-Marie Le Pen (96) overleden: 'Altijd op zoek naar aandacht'

Le Pen was niet alleen bekend om zijn extreme opvattingen, maar ook om zijn hang naar publiciteit. Van den Brink, die Le Pen onder meer voor Vrij Nederland interviewde, herinnert zich zijn ijdelheid. "Hij wilde altijd in de schijnwerpers staan. Zelfs met een journalist van een links Nederlands blad wilde hij wel praten. Hij hield van taalgrapjes en waardeerde dat ik vloeiend Frans sprak. Dat maakte dat ik hem meerdere keren langer kon spreken."

De interviews vonden meestal plaats in zijn kantoor of op partijbijeenkomsten. "Hij was erg open, maar ook altijd op zoek naar manieren om te provoceren. Kritische vragen vond hij vaak een kans om zijn onversneden ideeën te spuien."

Op het podium: provoceren en bedreigen

Van den Brink volgde Le Pen ook tijdens partijbijeenkomsten. "Daar moest de pers in een apart vak staan. Hij ging dan journalisten, vooral met Joodse namen, eruit pikken en belachelijk maken. Het kon echt intimiderend worden. Eén keer liep het uit de hand met spugen en slaan door de menigte. Toen zijn we weggegaan. Dat vond Le Pen dan weer jammer, want hij wilde aandacht, hoe dan ook."

Le Pen’s extreme ideeën ontstonden waarschijnlijk in de koloniale oorlogen waarin hij vocht, vertelt Van den Brink. "Hij ging al jong de politiek in, maar vocht ook in Vietnam en Algerije. In die oorlogen is zijn vreemdelingenhaat vermoedelijk ontstaan."

In 1972 richtte Le Pen het Front National op, waarmee hij diverse kleine, xenofobe partijen verenigde. "Hij bleef voortdurend in het nieuws met provocerende uitspraken, waarvoor hij ook meerdere keren werd beboet."

Het politieke hoogtepunt: 2002

Le Pen deed vier keer mee aan de presidentsverkiezingen, maar won nooit. Zijn hoogtepunt beleefde hij in 2002, toen hij onverwacht tweede werd achter Jacques Chirac. "Dat was vooral te danken aan de versplintering op links", legt Van den Brink uit. "Niet eens zozeer aan zijn eigen campagne."

Vandaag, tien jaar na de aanslag op Charlie Hebdo, klinkt Le Pen’s afwijzing nog door. "Hij zei: ‘Je ne suis pas Charlie.’ Hij vond het doorgestoken kaart en bekritiseerde linkse politici."