Buitenland
VPRO

In Moskou klinkt inmiddels de roep om Stalinistisch ingrijpen

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. In Moskou klinkt inmiddels de roep om Stalinistisch ingrijpen

Russische nationalisten roepen president Poetin op om snel veranderingen door te voeren in de militaire top om toch nog de overwinning binnen te halen. In het Kremlin wordt vooralsnog in alle talen gezwegen over de snelle opmars van de Oekraïense strijdkrachten in de Donbas. Hubert Smeets van Raam op Rusland vertelt in Bureau Buitenland over de felle kritiek die in Moskou klinkt en wat dit betekent voor Poetin.

vpro bb 1209 rusland

Meer terreinverlies verwacht

Het zou een Blitzkrieg moeten zijn. Binnen één week Oekraïne bevrijden van de ‘neonazi’s’ uit Kiev. Maar dat is niet gebeurd. Het is volgens Smeets een zeer pijnlijk gegeven voor het Russische leger. "Ze zijn er ook ingestonken. Voor dit offensief begon, dachten de Russen dat het offensief in Cherson zou beginnen. Daar zijn veel troepen naar toe verplaatst. Maar in plaats van Cherson, vielen de Oekraïners het oosten van Kharkiv aan – en daarmee wordt de hele positie van Rusland in Oekraïne op de proef gesteld."

Volgens Smeets zijn er meerdere signalen dat ze in Moskou zich grote zorgen maken om nog meer terreinverlies. "De woordvoerder van de Russische strijdkrachten heeft deze nederlaag verkocht als een tactische hergroepering om straks harder terug te kunnen slaan. Maar in de Russische talkshows spreken ze zich hard uit over de kwaliteit van de Russische strijdkrachten. Die wordt over de hele linie ter discussie gesteld."

Stalinistisch ingrijpen

De commentatoren in die talkshows zijn volgens Smeets vaak radicale hardliners die meer geweld eisen. "Niet alleen tegen Oekraïners, maar ook tegen de Russische soldaten wier moreel te laag zou zijn." Daarbij wordt regelmatig gewezen naar het beruchte beleid van Stalin, order nr. 227 'geen stap terug', waarbij hard werd opgetreden tegen terugtrekkende troepen.

Quote

Er is in Rusland een hele lange traditie waarin de president als een soort van tsaar wordt gezien.

Hubert Smeets

Poetin nog buiten schot

Volgens Smeets komt Poetin verward over. Zo komen zijn ministers met tegenstrijdige signalen. Waar de minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, bijvoorbeeld suggereert open te staan voor onderhandelingen – iets dat volgens hem wel belemmerd wordt door Zelensky – sluit de voormalig premier en nog altijd rechterhand van Poetin, Dmitri Medvedev, het principe van onderhandelingen volledig uit. "Dat lijkt niet op veel coördinatie vanuit Poetins kant," duidt Smeets.

De schuld van de huidige problemen wordt in Rusland in ieder geval nog niet bij de president gezocht. Smeets: "Er is in Rusland een hele lange traditie waarin de president als een soort van tsaar wordt gezien – als een halfgod die wordt omringd door idioten en misdadigers, maar die zelf al het goede voor heeft met het land. Die stemming proef je nog steeds. Het gaat niet om Poetin die de fouten maakt, maar om zijn naasten die blunderen – en die moeten worden gestraft."

Bureau Buitenland

Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie