Buitenland
WNL

Europarlementariër trekt aan de bel: China is op oorlogspad

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Europarlementariër trekt aan de bel: China is op oorlogspad

China is op oorlogspad, in ieder geval op economisch gebied. Daarvoor waarschuwt VVD-Europarlementariër Bart Groothuis. Hij vindt China gevaarlijker dan Rusland, omdat de Chinezen in staat zijn om de wereldorde omver te werpen. "De Chinese staat knijpt ons al uit qua grondstoffen."

Video niet beschikbaar

Op dit moment krijgen Europese landen niet genoeg cruciale mineralen binnen, die nodig zijn voor de industrie, bijvoorbeeld voor batterijen en halfgeleiders, vertelt Groothuis in het radioprogramma Sven op 1. "We krijgen op dit moment onvoldoende grondstoffen van de Chinese staat, omdat zij een monopolie hebben op zowel het winnen als de raffinage van mineralen. Ze hebben daarmee een drukpunt gevonden en knijpen ons echt af."

De 'agressiviteit' waarmee China dit doet, is groter dan wat Groothuis tot nu toe heeft gezien aan acties uit Beijing tegen de Europese Unie. "De Chinezen zijn echt met een volle confrontatie bezig, het zelfvertrouwen daar groeit heel snel. Dat zien we ook in de confrontatie die ze zoeken met diplomaten. We krijgen verontrustende berichten."

China op oorlogspad

Volgens hem is China op oorlogspad. "Letterlijk gezien zou je kunnen zeggen dat er geen krijgsmacht ter wereld is die zo snel groeit, met zulke agressieve middelen, inclusief het nucleaire arsenaal, dan de Chinezen. Ook op het gebied van handelspolitiek zijn ze echt op oorlogspad."

Het Chinese keizerrijk "staat weer op", zegt Groothuis. "Ze willen weer tributen die de ring van de keizer kussen. We moeten goed op onze zaak passen. Als je geen andere wereldorde wil hebben dan die we gewend waren na de Tweede Wereldoorlog, heb je echt iets te verdedigen."

De VVD'er debatteert vandaag in Brussel over de positie van Europa op het wereldtoneel. Hij waarschuwt dat de EU in rap tempo minder afhankelijk moet worden, zeker nu de Verenigde Staten hun handen van ons aftrekken. "Donald Trump doet zelfs een duit in het zakje. Hij is een bondgenoot die ons dwingt om extra tarieven te betalen. Dat is buitengewoon lelijk en we krijgen er weinig voor terug. In Brussel gaat het daar echt over."

Nu al gevolgen voor Europese bedrijven

Volgens Groothuis is de relatie met China al 'geëscaleerd'. "Als een Nederlands bedrijf op dit moment handel wil drijven met een Duits bedrijf en in het product zit één procent aan kritieke aardmaterialen die door China beheerst worden, moet dat bedrijf toestemming vragen aan de Communistische Partij in Beijing. Vier op de tien bedrijven klaagt hierover."

Niet alleen moeten deze bedrijven toestemming vragen, China wil ook weten waarvoor ze de materialen nodig hebben, zegt hij. "Ze krijgen op die manier inlichtingen over hoe we produceren, wat ze kunnen gebruiken voor toekomstige druk. Ik vind dat je allerlei gevoelige bedrijfsgegevens helemaal niet vrij moet geven aan de Chinezen. Het is nogal grof wat er gebeurt. We moeten snel onafhankelijker worden als het gaat om kritieke aardmaterialen."

Bart Groothuis (VVD-Europarlementariër): 'China is op oorlogspad' (2 december 2025) - Sven op 1

De manier waarop China de Europese markt probeert te beïnvloeden, zorgt er volgens de Europarlementariër nu al voor dat bepaalde productieprocessen 'maandenlange' vertraging hebben opgelopen. "Er zijn meer dan vijftig fabrieken in Europa gesloten deze zomer. De Kamer van Koophandel heeft gisteren een verontrustend rapport verstuurd naar het Nederlands parlement, waaruit blijkt dat vrijwel alle bedrijven hier last van hebben."

Groothuis maakt zich meer zorgen om China dan om Rusland. "Angst is in de politiek een slechte raadgever. Ik ben niet bang, maar in de wereldorde ben ik meer gealarmeerd over de Chinezen. Zij zijn in staat om de wereldorde een andere kant uit te duwen, die heel nadelig is voor ons. Voor de Russen moeten we vooral sterker worden in militaire zin."

Nexperia

Onlangs probeerde de Nederlandse overheid een vuist te maken tegen de Chinese druk, toen demissionair minister van Economische Zaken Vincent Karremans ingreep bij halfgeleiderproducent Nexperia in Nijmegen, nadat het bedrijf kennis zou laten weglekken naar China. De manier waarop China reageerde - er volgde een exportverbod van Nexperia-chips uit China naar de EU, die grote gevolgen had voor bijvoorbeeld de Duitse auto-industrie - laat volgens Groothuis zien hoe agressief China is.

"Het is een demonstratie hoe de Chinese staat zich manifesteert", zegt Groothuis over de Nexperia-rel. "Ze maken er een grote crisis van om te laten zien: 'Als jullie aan een Chinees bedrijf zitten, waar dan ook ter wereld gevestigd, dan laten wij het jullie eens even zien. Onze Chinese bedrijven moeten dominant worden in de wereld en wij gaan als Chinese staat dat afdwingen'."

Hoewel Karremans een noodmaatregel tegen Nexperia al vrij snel opschortte, handelde hij volgens partijgenoot Groothuis op de juiste manier. "U moet realiseren dat China een fabriek heeft gebouwd precies zoals die in Nijmegen stond, met dezelfde looppaden en dezelfde verlichting. Hun doel was om Nexperia totaal naar China te verplaatsen."

Volgens Karremans zou daarmee cruciale kennis uit de EU verdwijnen en volledig in Chinese handen komen. Groothuis geeft hem gelijk. "Toen Nexperia aan China werd verkocht – een domme deal, we hadden het nooit moeten verkopen – zijn er afspraken gemaakt. Die afspraken moeten worden nageleefd. Dan moet je ingrijpen." Hij hoopt dat andere Europese leiders het voorbeeld van Karremans volgen waar nodig. "Let op uw zaak."

Luister Sven in je favoriete podcast-app

Wil je Sven op 1 iedere dag in je favoriete podcast-app luisteren?
Abonneer je dan hier op de Sven op 1 podcast.

Ster advertentie
Ster advertentie