'Als Poetin valt, zal het eerst veel slechter gaan in Rusland'

Blaffende hond

Scheijen, die enige tijd in Rusland woonde, had niet gedacht dat Rusland een oorlog met Oekraïne zou beginnen. "Het is verdrietig en een drama", vertelt Scheijen. "Veel van mijn collega’s, en ook collega’s die meer weten van de politiek dan ik, dachten dat het geblaf was van de hond in verte die uiteindelijk aan zijn ketting blijft. Daar heb ik me in vergist, met vele anderen. Ik had eigenlijk gedacht: 'dit loopt met een sisser af'."

Siberische kou

Jaarlijks bracht Scheijen meerdere bezoeken aan Rusland tot de oorlog begon. Scheijen heeft zich altijd thuis gevoeld tussen in de wereld van kunstenaars en intellectuelen in het land. "Er is een duidelijk verband tussen de Siberische kou van de politiek, en de warmte van de kunsten. Al sinds de 19e eeuw, en zeker ook in de Sovjettijd, waren de kunsten een plek waar je een beetje vrijheid kon voelen en waar er kwaliteit was. Hoe moeilijk dit ook was door de onderdrukking. Dit leverde een mentaliteit op bij mensen waar ik me heel erg thuis heb gevoeld. Dat is nu voorbij."

Niet in één keer goed komen

Scheijen verwacht dat Oekraïne beter uit de oorlog komt dan Rusland. "Je ziet dat Oekraïne in staat is om de interne tegenstellingen te overwinnen en dat het als natie sterker aan het worden is door die voortdurende strijd." De verwachtingen die Scheijen van Rusland heeft zijn pessimistisch: "Ook als Poetin zou vallen dan gaat het zeker niet in één keer goed komen, dan gaat het eerst nog heel veel slechter worden voordat het een keer beter wordt."

Oorlog

Als historicus houdt Scheijen er altijd rekening mee dat oorlogen kunnen plaatsvinden. "Daar waar lang sluimerende conflicten zijn, daar vinden oorlogen plaats. Dat is altijd zo geweest. We hebben lang in een wereld geleefd waar we net konden doen alsof oorlog voorbij was, althans in Europa. Daarvan zijn we wakker geworden."

Luister hieronder het hele gesprek met Sjeng Scheijen.