Strenge hervormingen Poolse rechtsstaat in strijd met Europees recht

"Deze uitspraak gaat over meerdere dingen tegelijk. Het gaat allemaal over een wet die Polen in 2019 invoerde, waarbij de rechtelijke macht hervormd werd. De Poolse rechters kunnen niet onafhankelijk hun werk doen, zegt het hof. Ze mogen bijvoorbeeld niet direct vragen stellen aan het Europese Hof over de interpretatie van de Europese wet in plaats van de Poolse wet. Het wordt ook wel de muilkorfwet genoemd", zegt EU-correspondent Kyia Hekster in Nieuws en Co.

Tuchtkamer

"Toen is er ook een soort van tuchtkamer ingevoerd voor Poolse rechters. Als rechters uitspraken deden die de politiek niet goed vond, dan konden andere rechters, die goedgekeurd waren door de regering, die rechters straffen. Polen was daarvoor al voor veroordeeld, maar dat is opnieuw bevestigd", zegt Hekster. "Het hof zegt eigenlijk: als land, als lidstaat van de Europese Unie mag je op geen enkele manier aan de rechtstaat morrelen. Als je lid bent geworden, horen daar regels bij. Je mag de rechtstaat niet achteruit laten gaan."

Consequentie

Een eerdere uitspraak veroordeelde de hervorming al en daar werd bepaald dat Polen dwangsommen moest betalen . "Het Hof zei toen: je moet voldoen aan de uitspraak, zodra je dat niet doet, moet je elke dag 1 miljoen euro betalen. Dat bedrag is inmiddels opgelopen tot 500 miljoen euro, maar Polen weigert dat geld te betalen. Het geld wordt dan ingehouden met geld uit de EU."

Polen zou ook miljoenen euro’s krijgen uit het coronaherstelfonds van de EU. Veel landen hebben dat geld al gekregen, maar Polen nog niet. Dat komt door de uitspraak van het Hof. "De Europese Commissie zegt dat Polen geen recht heeft op dat geld zolang die rechtspraak niet onafhankelijk is. Polen wil dat geld wel heel graag hebben en zegt ook allerlei hervormingen te hebben doorgevoerd waardoor de rechtspraak wel onafhankelijk zou zijn. Maar door de uitspraak is er weer een extra drukmiddel om te zeggen: jullie moeten veel meer doen."