Omslag na tweede exitpoll: conservatieve Nawrocki wint verkiezingen

Het was een nek-aan-nekrace. Nawrocki, van de oppositiepartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS), won met 50,89 procent, terwijl Trzaskowski van Burgerplatform (PO) op 49,11 procent bleef haken. De opkomst was historisch hoog voor presidentverkiezingen, zei correspondent Christiaan Paauwe. Het opkomstcijfer was uiteindelijk bijna 72 procent. Na de eerste exitpoll claimde Trzaskowski nog de winst, er klonk luid gejuich hoorde de correspondent. Maar dat sloeg om na de tweede exitpoll. Toen 99 procent van de stemmen geteld waren, bleek dat Nawrocki er met de winst vandoor ging.

Geen hervormingen

Het wordt met deze nieuwe president moeilijk om de geplande hervormingen van de huidige president Donald Tusk door te voeren. Trzaskowski steunde Tusk in zijn ambities, maar die worden nu moeilijk uitvoerbaar. De president in Polen heeft namelijk vetorecht waarmee wetgeving geblokkeerd kan worden. Hoewel men twee jaar geleden massaal in Polen naar de stembus ging om PiS te verdrijven, was het beleid van Tusk impopulair de laatste twee jaar. Ze konden belangrijke beloftes niet inwilligen, wat tot onvrede leidde. Paauwe: "Ze konden het niet waarmaken omdat ze geblokkeerd werden en binnen de coalitie kwam men er ook niet uit over onderwerpen zoals abortus." PiS was aan de macht van 2015 tot en met 2023 en lag in die tijd vaak overhoop met Brussel. De huidige burgemeester van Warschau, Trzaskowski, heeft een pro-Europese blik.

Conservatieve blik

Met de winst van Nawrocki zal het land een conservatieve koers gaan varen. Ze zijn zeer kritisch op lhbti-rechten en tegen abortus. Nawrocki is ook kritisch over de invloed van Brussel en tegen een EU-en NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne. Hij is een natuurlijke bondgenoot van Donald Trump, die afgelopen week zelfs vertegenwoordigers naar Polen stuurde om de conservatieve kandidaat te steunen. Trzaskowski voerde een milder beleid en sprak zich juist uit voor de rechten van queers. De progressieve kandidaat probeerde tijdens zijn campagne de conservatieve kiezer voor zich te winnen door een scherp anti-migratiebeleid te voeren. De Poolse kiezer had te maken met een sterk gepolariseerde verkiezing, aldus Christiaan Paauwe.