Partij Netanyahu lijkt Israëlische verkiezingen te winnen: wat betekent dit voor het land?

"We moeten de uitslag nog met een korreltje zou nemen", vertelt Israël-correspondent Ties Brock in het NOS Radio 1 Journaal. "44 procent van de stemmen is geteld. De exitpolls zijn nog wel zoals ze gisteravond waren. Het kan nog veranderen. Er zijn een aantal partijen die net wel of net niet de kiesdrempel gaan halen en dat kan de heleboel nog opschudden en Netanyahu van zijn meerderheid beroven. We moeten nog een slag om de arm houden."

Premier

Mochten de exitpolls hetzelfde blijven, is de kans groot dat Netanyahu terugkeert als premier van Israël. "Netanyahu krijgt vrijwel zeker het initiatief. Als je kijkt naar hoe de exitpolls er nu uitzien, heeft hij zelfs een meerderheid met zijn bondgenoten", legt Brock uit. "zijn Likud-partij, de ultraorthodoxe partijen en een uiterst rechtse partij hebben samen 61 of 62 zetels. Je hebt 61 nodig voor een meerderheid. Als het er zo uitziet, is Netanyahu de grote winnaar."

"Hij gaf gisteravond ook een speech. Daar had hij het over dat zijn partij op de drempel van een grote overwinning stond. Hij hield nog wel een slag om de arm."

Opkomst

Het is de 5e keer in 4 jaar tijd dat de mensen in Israël naar de stembus moeten. Er werd dan ook verwacht dat de opkomst niet zo hoog zou zijn. "Het was ook wel het sentiment wat ik hoorde bij de stembus, waar ik ook een tijdje heb rondgehangen. Maar de opkomst was juist hoger dan bij al die andere verkiezingen. 71,3 procent."

Verrassing

"De grote verassing van de verkiezingen is eigenlijk het goede resultaat van de uiterst rechtse partij, een combinatie van twee partijen: religieus zionisme en joodse kracht. Die partij is 3e partij van het land geworden. Hij heeft het heel goed gedaan, terwijl dat wel een zeer omstreden partij is. Een van de leiders was tot voor kort echt volledig niet salonfähig in Israël. Maar die doet het nu ontzettend goed en die lijken Netanyahu te kunnen helpen."

Hiermee lijkt de verrechtsing van Israël ook door te zetten. "De opkomst van die uiterst rechtse partij is iets nieuws tijdens deze verkiezing. De leider van die partij trok tijdens de campagnes een pistool tijdens een confrontatie met Palestijnse jongeren in oost-Jeruzalem. Hij had tot voor kort een foto aan de muur hangen van een joodse terrorist die 29 Palestijnen had doodgeschoten. Het is iemand met behoorlijk extreme ideeën. Die zou in de regering kunnen komen. We moeten nog wel de exitpolls afwachten, de formatie afwachten, maar dat de partij goed gescoord heeft, staat wel buiten kijf."

Bondgenoten

Het is volgens Brock zeer waarschijnlijk dat Netanyahu gaat praten met de religieuze en rechtse partijen. "Die hebben van tevoren ook gezegd dat ze met hem willen gaan regeren. Ze kunnen hem misschien ook helpen. Netanyahu wordt nog steeds verdacht van omkoping en fraude. Die partijen hebben er op gehint dat ze daar misschien iets aan kunnen doen, dat ze een streep kunnen zetten door zijn strafproces. Daar gaat hij zeker mee praten."

"Maar ik verwacht dat Netanyahu ook zal proberen om partijen van de andere kant van het politieke midden mee te krijgen. Mensen die in de verkiezingscampagne zeiden dat ze niet met hem willen regeren, maar dat hij toch zijn hand naar uit zal reiken. Ook al is het maar om ervoor te zorgen zodat die coalitiepartners hem niet volledig in de tang kunnen nemen. Vannacht zei hij in ieder geval dat hij een nationale eenheidskabinet wil hebben. De vraag is alleen wie er met hem daar in wil gaan zitten, want hij is nog steeds erg gehaat."