Sleepwet: overheidskers op datarovers-taart

Door de wet wordt het mogelijk om op grote schaal burgercommunicatie af te tappen. Het toezicht op de wet is op dit moment niet goed geregeld, vindt Smits, want: niet onafhankelijk genoeg. Danny Mekić, technologie-expert en ondernemer valt hem daarin bij. Het grote bezwaar bij het toezicht op de sleepwet is volgens van Mekić en Smits dat de mensen die toezicht moeten houden op het aftappen van grote groepen burgers door de politiek benoemd worden.

De sleepwet

In de sleepwet, oftewel, de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (Wiv), is bepaald wat de inlichtingen- en veiligheidsdiensten mogen doen. De huidige wet stamt uit 2002. De digitalisering heeft niet stilgezeten, dus een aantal onderdelen is verouderd en aan vervanging toe. In de nieuwe wet heeft de AIVD meer en modernere bevoegdheden om informatie te verzamelen en onderzoeken. In dat onderzoek 'slepen' de veiligheidsdiensten ook veel info van andere mensen binnen, waardoor de wet ookwel Sleepwet wordt genoemd. Op 21 maart is er een referendum over de invoering van de wet, maar wat de uitkomst ook is, de wet gaat zeer waarschijnlijk in op 1 mei. De mogelijkheid bestaat nog wel dat er bij een 'nee' enkele details op de schop gaan.

Onafhankelijke rechter

"Waarom moet dat toezicht in huis blijven?", vraagt professor Smits zich af. "Dat moet je onafhankelijk maken. Het Hof in Straatsburg heeft ook gezegd dat er een onafhankelijke rechter naar moet kijken. En dat gebeurt nu niet."

Mocht er in een andere tijd een regering komen met andere (lees kwade) bedoelingen dan heeft die regering dus een vrijbrief om burgers af te tappen. En de mensen die toezicht op dit aftappen houden worden dus door diezelfde regering benoemd. "Wat is me afvraag als ik in et stemhokje sta: is deze wet ook Hitler-proof", zegt Mekić.

Hooiberg

Daarnaast plaatst professor Smits vraagtekens bij de functionaliteit van de wet. "Wat ze doen is eigenlijk nog veel meer data verzamelen dan ze al deden. En dan hopen ze in die enorme hoeveelheid meer aanwijzingen voor terroristen te vinden. Maar hoe gaan ze in zo'n grote hooiberg die speld vinden?"

Volgens Smits past de wet in een proces dat eigenlijk al na de aanslagen van 9/11 op gang kwam. "Deze wet is een sluitstuk van een beweging die sinds 2001 opgang gekomen is in Europa om terroristen en jihadisten te bestrijden. Het is de overheidskers op een datarovers-taart."