Ook naar de woedende stemmen moeten we luisteren, zegt nieuwe leider PKN

Sinds afgelopen zomer is Kees van Ekris het nieuwe gezicht van de Protestantse Kerk in Nederland, een breed kerkverband dat bijna anderhalf miljoen leden telt. Al is hij zelf geen voorstander van die formulering: "Ik wil vooral een luisteraar zijn", vertelt hij.

Dat is geen gemakkelijke klus in een tijd waarin felle debatten woeden, zeker als het gaat om de oorlog tussen Israël en Hamas. "Er gaat veel emotie en woede mee gepaard en belangen spelen een grote rol. Er komt veel op me af. Daar moet ik me enerzijds voor beschermen, anderzijds wil ik raakbaar blijven voor wat ik hoor en zie. Ook al doen mensen dat op een manier waarvan ik denk: zou dat wat anders kunnen?"

Grimmigheid in de kerk

De grimmigheid van de huidige tijd zit ook in de kerk, vertelt Van Ekris. "We denken soms veel te veel dat de kerk nog een soort zone is waar al die dingen niet gebeuren. Ook in de kerk zijn mensen woedend en gebruiken ze hun middelen om te beïnvloeden."

Ook naar die woede probeert hij te luisteren. "Ik bedenk welk deel van een reactie ik laat liggen en welke niet. Want ik vind het gewoon vaak heel oneerlijk dat als je talig bent en hoffelijk, dat je dan beter beluisterd wordt. Terwijl: als je woedend bent en je hebt een ander accent of ander manier van doen, alsof je dan niet beluisterd zou worden."

Zo is het niet, stelt hij: "Waarom zijn we in de kerk zo bang voor woede? Kan ik die woede dan vertalen zodat we er misschien toch wat mee kunnen?" Hij wil ook recht doen aan mensen die zich weggezet voelen. "Lukt het ons om zo te spreken in de kerk dat wij dat niet doen?"

Intense crisis van zekerheden

Hij wijst erop dat er mensen zijn die veel verloren zijn in deze tijd. "Er is iets groots aan het gebeuren", zegt hij. "We staan na een tijd van individualisme, van secularisme en globalisme. En van een snelle etnische verandering van een bevolking. Je zou kunnen zeggen dat daardoor een heleboel verandert en mensen ook soms heel veel verliezen."

Zo wijst hij erop dat mensen hun baan kunnen verliezen door het globalisme, hun gemeenschap kwijtraken door het individualisme en hun geloof of god kwijt zijn na het secularisme. "En als de cultuur zo verandert dat je je eigenlijk niet meer thuis voelt in deze cultuur, dan heb je gewoon een intense crisis van zekerheden."

Hij vindt dat heel aangrijpend. "Veel mensen die hierover praten hebben baat bij het individualisme. Ze reizen de wereld over omdat ze een goed diploma hebben en veel meemaken en hebben daar voor hunzelf een goed verhaal bij. Die wijzen dan naar anderen en zeggen 'ja, jullie'. Maar je praat dan uit een hele bevoorrechte positie."