Caleidoscopisch kwelwater
- Nieuws
- Caleidoscopisch kwelwater
Juist in deze tijd valt het op, als je op de goeie plek in de natuur bent: de vele kleuren die kwelwater kan hebben. Kwelwater is ooit gevallen regenwater, dat in de bodem is opgenomen en op lagergelegen delen aan de oppervlakte komt. En op dat kwelwater is vaak een bijzonder verschijnsel te zien: een dun filmpje, dat alle kleuren van de regenboog kan hebben, afhankelijk van de samenstelling. Een soort caleidoscoop gevormd door ijzer, dat van nature in de bodem aanwezig is en het water kleur geeft. Vaak bruinrood, maar ook blauw, roze, groen en paars komen voor. Alsof er een dun laagje olie op het water drijft.
Caleidoscopisch kwelwater
Henk-Jan van der Veen van Landschapsbeheer Drenthe vindt het een fascinerend verschijnsel. "Ik word daar wel eens op aangesproken, door mensen die denken dat het water vervuild is. Dan leg ik uit dat het gewoon een natuurlijk proces is van kwelwater dat iriseert en ijzer dat uitvlokt zodra het in aanraking komt met zuurstof. Eigenlijk roest dus." Zodra regenwater de bodem intrekt en door de bodem beweegt, verandert het van samenstelling. Onderweg neemt het stoffen op uit de bodemlagen waar het langs en doorheen stroomt: kalk, ijzer, magnesium en bicarbonaat. Uit die chemische verbindingen komen de prachtigste kleuren voort, die je dus weer als een dun filmpje op het water kunt aantreffen.
foto: Henk Jan van der Veen
Biodiversiteit
Kwelwater vind je ook op veel plekken, zoals moerassige laagtes, natte hooilanden, langs greppels, sloten en beken In voorjaar en zomer is kwelwater vaak ondergronds en onzichtbaar, vooral wanneer planten de bodem bedekken en door verdamping het grondwaterpeil ver onder het maaiveld ligt. Maar zodra de winter aanbreekt, planten afsterven en er een neerslagoverschot ontstaat, verschijnt het kwel weer. Kwelwater is niet alleen een fascinerend verschijnsel, het speelt ook een cruciale rol in de natuur en de biodiversiteit, omdat het voedselarm en kalkhoudend water is. Bovendien zorgt het voor een redelijk constant grondwaterpeil.
foto: Henny Radstaak
Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.
Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.
Gerelateerd
