Binnenland
KRO-NCRV

'Jutta Leerdam praat net zo snel als ze schaatst'

foto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. 'Jutta Leerdam praat net zo snel als ze schaatst'

Schaatster Jutta Leerdam pakt de ene na de andere titel. Reden voor schrijver en taalwetenschapper René Appel om een analyse te maken van de taal van de 24-jarige topsporter. "Ze spreekt net zo snel als ze schaatst", valt hem op in De Taalstaat.

Vrolijke geïnterviewde

Als Leerdam geïnterviewd wordt is het vaak met een lachje. "Het is een ontzettend vrolijke geïnterviewde", zegt Appel. "Al kunnen dat ook de zenuwen zijn."

Appel luisterde voor de taalanalyse naar uren interviewmateriaal van Leerdam. Naast interviews met sportprogramma's van de NOS heeft Leerdam een groot bereik op haar eigen sociale kanalen zoals Instagram en YouTube.

Gooise r

Jutta Leerdam is geboren in 's-Gravenzande, maar gebruikt tijdens het spreken een Gooise 'r' valt Appel op. "500 meterrr", doet Appel de Engels klinkende 'r' na.

Schakelen en knallen

In haar taal komen ook twee opvallende moderne woorden voor: knallen en schakelen. Volgens Appel hebben deze woorden de afgelopen tijd een andere betekenis gekregen. Leerdam zegt namelijk vaak dat ze weer gaat 'knallen' voorafgaand aan een belangrijke race. "Ze knalt graag", zegt Appel”, "en dan niet met de deur". Knallen betekent in deze context dat ze iets bijzonders gaat doen, zegt Appel.

Ook gebruikt ze het woord 'schakelen' veelvuldig. "Mensen moeten vaak schakelen tegenwoordig en dan niet alleen in de auto van twee naar drie", aldus Appel. Vandaag de dag betekent schakelen vooral dat je wisselt van manier van werken of een andere manier van doen aanneemt.

Zeg maar, best wel

De zinnen van Leerdam zijn doorspekt met deze stopwoordjes, valt Appel op. Zo zegt ze vaak 'zeg maar', soms wel twee keer in een zin. "Zeg maar is 'ongeveer' gaan betekenen", aldus Appel.

Ook gebruikt ze best wel vaak 'best wel'. "Best wel betekent eigenlijk ‘tamelijk’ of nogal’, maar deze woorden zijn tegenwoordig zeldzaam."

De Taalstaat (KRO-NCRV)

Frits Spits presenteert iedere zaterdag tussen 11:00 en 13:00 uur De Taalstaat op NPO Radio 1. Een vrolijk en informatief programma over, je verwacht het niet, de Nederlandse taal. Frits Spits interviewt bekende schrijvers, dichters en muzikanten, ingewikkelde taalkwesties worden beantwoord en 'vergeten' woorden worden verzameld. Volg De Taalstaat op Facebook en Bluesky.

Ster advertentie
Ster advertentie