Hoe is het om een vleermuis te zijn?
- Nieuws
- Hoe is het om een vleermuis te zijn?
Hoe is het om een vleermuis te zijn? Dat kun je letterlijk ervaren in de ervaringsinstallatie What is it like to be a bat? van multi-disciplinair kunstenaar Dennis van Tilburg. Van insecten zoeken met echolocatie, tot het spreiden van je vleugels: in deze VR-ervaring dompel je je volledig onder in het vleermuizen bestaan. Vroege Vogels ging langs.
Hoe is het om een vleermuis te zijn?
In Nederland komen 18 verschillende soorten vleermuizen voor. De gewone dwergvleermuis is de meest voorkomende soort. Sommige soorten vinden hun hangplek graag in bebouwde omgeving en er zijn dus ook soorten die in de buurt van huizen jaagt op muggen en motten. Denk aan de gewone dwergvleermuis of de laatvlieger. Andere soorten verkiezen gebied met veel water of een hangplek in het bos of een grot boven stedelijk gebied.
Vleermuizen en echolocatie
Vleermuizen behoren tot de groep 'chiroptera', oftewel: 'handvleugeligen'. Dat komt doordat de voorpoten van vleermuizen gevormd zijn als vleugels. Het zijn sociale dieren die overdag bij elkaar hangen, om er 's nachts op uit te gaan om te jagen op insecten. Vleermuizen zien slecht en gebruiken daarom echolocatie. Oftewel: die grote oren hebben ze nodig om te zien. "Het geluid dat zij maken is voor mensen niet te horen. Maar met een kastje kun je het vertalen zodat wij het wel kunnen horen", vertelt Van Tilburg.

foto: Jasmijn Godding
Makers Dennis van TIlburg, Wieger Steenhuis en Zoë Schollée.
Het idee voor de ervaringsinstallatie is begonnen bij het gelijknamige essay What is it like to be a bat? van Thomas Nagels. Daarin vraagt hij zich af wat de aard van bewustzijn is? Oftewel: als mens kun je je voorstellen misschien hoe het is om vleermuis te zijn, maar je weet niet hoe het is als vleermuis om vleermuis te zijn. Van Tilburg zet het gedachte-experiment voort in deze installatie. In de ontwikkeling van de installatie hebben daarnaast ecologen meegedacht over hoe een vleermuis de omgeving ongeveer zou moeten zien.
VR-Vleermuis
Dus, wanneer je kennis hebt gemaakt met vleermuizen, is het tijd om een VR-bril op te zetten. Deelnemers gaan zitten op een soort hangstoel, doen armen in vleermuis-mouwen, en vervolgens ben je overgeleverd aan een stem die jouw meeneemt door de ervaring heen. Wanneer het tijd is om insecten te gaan zoeken, spreid je je vleugels, en vlieg je door de nacht. Door geluid te maken, zie je de wereld om jouw heen, zoals je kan zien in de bovenstaande video.
Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.
Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.
Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.