Binnenland
NOS

Wat zijn de overeenkomsten tussen de Boerenpartij van Koekoek en de BBB?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Wat zijn de overeenkomsten tussen de Boerenpartij van Koekoek en de BBB?

De BBB is niet de eerste partij die het met succes voor de boeren opneemt. 60 jaar geleden kwam de boerenpartij van boer Koekoek op, een heuse boerenopstand in Hollandscheveld, in Drenthe. Daarover is een nieuw toneelstuk in de maak. Theatermaker Tom de Ket schreef het stuk en is ook de regisseur. Hij is te gast bij Met het Oog op Morgen.

"Het liep totaal uit de hand in Hollandscheveld in 1963," vertelt de Ket, "De boeren wilden de contributie van het Landbouwschap niet meer betalen. Daar waren de 'Vrije boeren' het niet mee eens. Toen is de overheid overgegaan tot huisuitzettingen. Kleine boeren werden met grof geweld uit huis gezet. Dat gebeurde door de voorloper van de ME: de karabijnenbrigade. Met knuppels en traangas, het ging er ontzettend hard aan toe. Het vee werd gewoon uit de stallen gehaald en in beslag genomen, ontzettend emotioneel voor de boeren."

Anti-establishment

Boer Koekoek was de aanstichter van het protest dat in 1963 opkwam. "Hij speelde heel handig in op de situatie toen, hij had goede banden met de pers," vertelt de Ket, "Het was een markante persoonlijkheid, anti-establishment. Een bekende uitspraak van hem is 'Meneer de Voorzitter, ik weet niet waarover het gaat, maar ik ben tegen'. Hij werd daarmee ongekend populair."

Boer Koekoek was volgens de Ket een van de eerste populisten. Hij ziet dat Caroline van der Plas op een aantal vlakken op dezelfde manier te werk gaat als Koekoek: "Zij weet haar boodschap goed te vertolken. Toen ze in de publieke arena stapte, was ze meteen populair. Het verschil met nu is ironisch genoeg dat de boeren toen werden gedwongen tot schaalvergroting, terwijl ze nu worden gedwongen tot inkrimpen."

Koekoek ook grote winnaar bij Provinciale Staten

Er was in de tijd van Koekoek ook veel weerstand tegen zijn ideeën. De Ket: "De gevestigde orde moest destijds niets hebben van de boeren, dat lijkt nu ook aan de orde." En ook in 1963 zette de boeren zich af tegen bemoeienis vanuit de overheid. "Het allereerste antiautoritaire protest kwam van rechts," aldus de Ket, "Koekoek belichaamde die houding."

In 1959 werd de partij van Koekoek opgericht en in 1963 waren de verkiezingen. Koekoek kwam toen met 3 zetels in de Kamer. "En in 1966 werden Provinciale Statenverkiezingen gehouden," vertelt de Ket, "Net als nu was er toen een landslide overwinning. Er zijn veel paralellen te trekken."

Het toneelstuk Boerkoekoekspektakel is te zien van 12 juli tot en met 27 augustus.

Wat zijn de overeenkomsten tussen de Boerenpartij van Koekoek en de BBB?

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.

Ster advertentie
Ster advertentie