Afname van autopsies in Nederland: 'Zorgwekkend voor nabestaanden'

Minder autopsies, meer onbekende doodsoorzaken

Latten begint met een belangrijk onderscheid tussen klinisch en een forensisch patholoog: "Veel mensen denken bij een patholoog meteen aan tv-series zoals CSI. Maar 99% van ons werk gaat over het onderzoeken van weefsels, zoals poliepen of moedervlekken, om te zien of er bijvoorbeeld kanker in zit." Autopsies, waarbij het lichaam na overlijden wordt onderzocht, vormen slechts een klein deel van het werk.

Financiële drempel

De autopsies nemen af en dat is een wereldwijde trend, ziet Latten. Een belangrijke reden voor de afname van autopsies is financiën. "Het onderzoek wordt niet vergoed door zorgverzekeraars omdat de patiënt is overleden," legt Latten uit. "Zonder financiële middelen kunnen we geen specialisten aannemen en de kwaliteit van onderzoek verbeteren." Bovendien ontbreekt er in de geneeskundeopleidingen vaak aandacht voor de waarde van autopsies: "Artsen leren niet wat de meerwaarde is van een obductie. Dat verhoogt de drempel om het aan te bevelen aan nabestaanden."

Belangrijk voor medisch onderzoek én nabestaanden

Autopsies spelen een belangrijke rol in medisch onderzoek en kennisontwikkeling, vertelt Latten: "Corona is een duidelijk voorbeeld. Dankzij de autopsies weten we nu meer over de ziekte en hoe we deze kunnen behandelen." Naast infectieziekten bieden autopsies ook inzicht in kanker en genetische ziektes. "We kunnen ontdekken waarom bepaalde kankers uitzaaien en genetische afwijkingen opsporen die belangrijk zijn voor nabestaanden."

Voor nabestaanden kan een autopsie belangrijke antwoorden bieden. "Als nabestaanden weten waaraan hun dierbare is overleden, helpt dat bij de rouwverwerking," benadrukt Latten. "Ik krijg vaak berichten van mensen die aangeven dat ze het gemist hebben, omdat ze nooit de mogelijkheid kregen voor een autopsie."

Meer aandacht nodig

Latten vindt dat er meer aandacht voor autopsies in medische opleidingen moet komen, en dat er meer gekeken moet worden naar de financiering: "We hebben niet genoeg pathologen om direct aan de vraag te voldoen, maar met meer middelen kunnen we nieuwe specialisten opleiden. Het is belangrijk voor de samenleving om deze kennis te vergaren, niet om pathologen aan het werk te houden, maar om medische inzichten te verbeteren."