Hoe in Helmond jarenlang met PFAS werd gewerkt – en het vervolgens in het riool werd geloosd

Medewerkers van de fabriek in Helmond wisten niet dat ze met kankerverwekkende stoffen werkten, blijkt uit onderzoek van Zembla. In de fabriek werd teflon gedroogd. Bosma: "Dat kwam nat binnen, in grote big bags vol met water. In dat water zat PFOA, wat bewezen kankerverwekkend is en inmiddels ook verboden." Daarnaast werd het water rechtstreeks op het riool geloosd. "Hierdoor is de omgeving verschrikkelijk vervuild."

Ontkenning gezondheidsgevaren

Het lozen van afvalwater met PFAS gebeurde met medeweten van DuPont, het huidige Chemours, waar deze fabriek voor werkte. Zembla heeft verslagen ingezien van medewerkers van DuPont, waaruit dit blijkt: "Het werd geconstateerd en er werden foto's van gemaakt. We kunnen in de interne documenten zien hoe dat ging, het water liep rechtstreeks via een slangetje het riool in."

In 2007 liepen in Amerika de spanningen rond PFAS op. Er werd toen meer bekend over de gevaren van de stoffen en er komen claims. De medewerkers van het bedrijf in Helmond beginnen dan vragen te stellen. Bosma: "Een arbodeskundige van DuPont ontkent dan nog steeds dat er gezondheidsgevaren zijn. Ook die presentatie hebben we in handen."

Kankerverwekkende stoffen

Het bedrijf heeft destijds onderzoek gedaan naar de bloedwaarden van medewerkers van de Helmondse fabriek. Daaruit bleek dat ze hele hoge waarden PFAS in hun bloed hadden. "Er is destijds bloed afgenomen bij de medewerkers. Zij wisten toen niet waarom, en als ze wel de resultaten in handen kregen wisten ze die niet goed te lezen.", zegt Bosma. Sommige medewerkers hadden een factor van 1000 keer teveel PFAS in hun bloed. "Deze medewerkers zijn gigantisch blootgesteld aan deze stoffen."

Chemours heeft gereageerd op Zembla. Ze zeggen dat ze de documenten die Zembla in handen heeft niet kennen. Ook zeggen ze dat ze via de toen geldende wetgeving hebben gehandeld en dat de fabriek in Helmond een eigen verantwoordelijkheid heeft. "Zij zeggen voor het eerst hun rol in de vervuiling in de omgeving te betreuren", vertelt Bosma. Tegelijkertijd wijzen ze weer naar Chemours: "Ze zeggen dat ze de vergunningen hebben verkregen op basis van informatie die Chemours of Dupont aanleverde."

Kosten verhalen

De fabriek in Helmond is vorig jaar failliet gegaan vanwege een claim van de gemeente in verband met vervuiling. Nu bekend is geworden dat het bedrijf op de hoogte was van de vervuiling, probeert de gemeente de kosten – naar schatting zo’n tien miljoen euro – rechtstreeks te verhalen op Chemours.