Stem: Wat is het beste boek van 2016?

De genomineerde boeken van Ingrid Hoogervorst:

Edna O’Brien, De rode stoeltjes

Meesterlijke roman over de verraderlijke aard van het kwaad, dat het gezicht aan kan nemen van de genezer en verlosser, en zijn slachtoffer sneller dan zij ooit had kunnen vermoeden meezuigt in een meedogenloze wereld van misdaad en geweld. Met De rode stoeltjes bracht de Grand Old Lady van de Ierse literatuur een ode aan alle slachtoffers van oorlog, en in het bijzonder aan alle in oorlogstijd verkrachte vrouwen.

Emma Cline, De meisjes

Emma Cline’s verrassende debuutroman over een stuurloos meisje tegen het einde van de roerige jaren 60 levert een ontzagwekkend, trefzeker onderzoek op naar de werking van macht.De schrijfster laat ons zien hoe angstaanjagend kwetsbaar en beïnvloedbaar een pubermeisje kan zijn, en hoe ver zo’n meisje, vol van wanhopige rusteloosheid en diepgevoelde eenzaamheid, zal gaan om gezien en geliefd te worden.

James Salter, Spel en tijdverdrijf

De Amerikaase auteur James Salter vond zijn kleine roman Spel en tijdverdrijf uit 1969 het beste dat hij ooit schreef. In deze zinderende, erotische vertelling over de Amerikaanse student Dean die een verhouding begint met de jonge Française Anne-Marie, gaat de schrijver op zoek naar de grens tussen droom en werkelijkheid, tussen lichaam en ziel. Het bijzondere aan de roman is de manier waarop het verhaal wordt verteld, namelijk 'getrapt', via een verteller die misschien alles zelf verzint, of stiekem zelf het hoofdpersonage is maar zich verschuilt achter zijn vertellersrol.

De genomineerden boeken van Onno Blom:

A.F.Th. van der Heijden, Kwaadschiks

Maar liefst 1280 pagina’s tellende, even huiveringwekkende als intrigerende en eloquente roman, De tandeloze tijd deel 7, waarin ook mr. Ernst Quispel, de ‘advocaat van de hanen’ weerkeert. A.F.Th. van der Heijden geeft in Kwaadschiks een nietsontziend portret van een etmaal uit het leven van een psychopaat. Van der Heijden heeft zich laten inspireren door een moordzaak op een jonge Amstelveense politieagente in 2008, maar gaat met de droeve, cynische feiten op een weergaloze manier aan de haal. Dit is wat literatuur vermag.

Arnon Grunberg, Moedervlekken

Toen Grunbergs moeder Hannelore Grünberg-Klein overleed schreef Grunberg geen fel realistisch boek om haar te herdenken. Integendeel. Hij schreef een absurdistische roman over Otto Kadoke, een psychiater die zijn moeder voor het sterven wil behoeden, maar daarbij keer op keer miskleunt. Is zijn moeder eigenlijk wel zijn moeder? Op bladzijde 72 blijkt tot ieders verbijstering dat zij een piemel heeft. Het paradoxale is: ondanks, of misschien juist dankzij de absurditeiten blijft de roman geloofwaardig. Grunberg laat je lachen en huilen tegelijk.

Graham Swift, Moeders zondag (Mothering Sunday)

Schitterende, ontroerende kleine roman over de gebeurtenissen op 30 maart 1924, een zonnige ‘moeders zondag’, waarin het 22-jarige dienstmeisje Jane Fairchild de liefde bedrijft met de erfgenaam van het rijke familiehuis verderop. Moederziel alleen ligt Jane na te genieten van de liefde en loopt daarna naakt door het geheel verlaten, grote huis. Haar gedachten, gevoelens en de noodlottige gebeurtenissen op die dag zullen het leven van Jane – die zich zal ontpoppen tot een gevierd schrijfster – voor altijd tekenen. Tintelend van sfeer. Een juweeltje.

De genomineerde boeken van Jeroen Vullings:

Pieter Waterdrinker, Poubelle

Af en toe gebeurt het: iemand waagt zich aan de grote roman over onze tijd. In de handen van de meer-meer-meer-schrijver Pieter Waterdrinker, met zijn sanguinisch Russisch gemoed, zijn hermansiaans wereldbeeld en zijn breugheliaanse pen leidt dat tot een onweerstaanbaar pandemonium, waarin bevallige inslechte vrouwen en principeloze profiteurs hun hitsige reidans volvoeren in het Wilde Oosten. De mogelijkheden waren onbegrensd ten tijde van de overgang van Jeltsin naar Poetin, maar achteraf gezien was er een donkere lijn die al leidde tot de massaslachting met de MH17. Indrukwekkend.

Christiaan Weijts, Het valse seizoen

Een roman als een strijkkwartet. Drie verschillende personages – de bevallige alt Nadège, tweede viool Camiel en de cynische cellist-componist Pablo – schrijven elkaar intieme brieven en helpen zo driestemmig een spannend verhaal op gang. Samen komen ze terecht op een replica van de Titanic, het zinkende schip waar het orkest ‘played on’, en dat de kusten van het geteisterde Europa afvaart. Weijts gaat in zijn virtuoze roman die het vakmanschap van een klassiek geschoolde en denkende schrijver etaleert de grote vragen van onze tijd niet uit de weg: Wat is nog echt tegenwoordig? Welke rol kan muziek spelen in tijden van terreur?

A.F.Th. van der Heijden, Kwaadschiks

Maar liefst 1280 pagina’s tellend, even huiveringwekkende als intrigerend en eloquent, deze roman, De tandeloze tijd deel 7, waarin ook mr. Ernst Quispel, de ‘advocaat van de hanen’ weerkeert en A.F.Th. van der Heijden een nietsontziend portret geeft van een psychopaat. Met dit unieke boek in een unieke reeks (her)definieert en herijkt Van der Heijden zijn oeuvre, omdat hij zich hiermee - vrijwillig - als ongemakzuchtig schrijver bewijst, door de voltooiing van het slechts in zijn hoofd al geschreven breedgespannen oeuvregrote boek weer een forse stap naderbij te brengen. Wie doet dat hem na, in zijn generatie en de generaties na hem? Niemand nog.