Commissie kraakt nieuwe stikstofaanpak kabinet

De commissie, onder leiding van oud-minister Remkes, heeft flinke kritiek op de kabinetsplannen: ze zijn niet ambitieus genoeg en lijken op onderdelen te veel op eerder beleid, waar de Raad van State een jaar geleden juist een streep door haalde (zie kader onderaan).

Zo is het streven van het kabinet om de stikstofuitstoot in 2030 met 26 procent te verminderen volgens de commissie niet genoeg. Dat zou 50 procent moeten zijn, en dan niet als streven maar als verplichting. "Het college kan zich niet aan de indruk onttrekken dat de voorgestelde structurele aanpak overeenkomsten vertoont met het PAS (het oude systeem). Er lijkt sprake van het zoeken naar rek en ruimte".

Boerenuitkoop niet vrijwillig

Ook het vrijwillig uitkopen van boeren zal niet genoeg zijn om de problemen op te lossen, zegt de commissie. Met name bij veehouderijen in de buurt van kwetsbare natuur kan uitkopen niet op basis van vrijwilligheid, aldus de commissie. Verder moet de landbouw flink op de schop. "De grootste inspanning moet komen van de landbouw, die voor ruim 40 procent verantwoordelijk is voor de stikstofuitstoot in de vorm van ammoniak."

Dat het kabinet andere maatregelen moet nemen om aan Europese natuurregels te voldoen werd vorig jaar duidelijk toen de Raad van State een streep haalde door het tot dan toe gebruikte Programma Aanpak Stikstof (PAS).

De commissie Remkes kwam al eerder met tussenrapporten en het kabinet nam al maatregelen gebaseerd op die adviezen, zoals het terugbrengen van de maximumsnelheid op snelwegen overdag naar 100 kilometer per uur en uitkoopregelingen voor veehouders. Ook bouwactiviteiten liggen stil en de opening van Lelystad Airport is uitgesteld.

Meer natuurgebieden

Schouten kwam eind april met de nieuwe Structurele Aanpak Stikstof. Met 5 miljard euro wil het kabinet natuur en milieugebieden herstellen en bedrijven (waaronder boeren) helpen met stikstofmaatregelen dan wel uitkopen.

Het streven van het kabinet om te onderzoeken of het aantal Natura-2000 gebieden omlaag kan, kan ook niet op goedkeuring van de commissie rekenen. De commissie stelt juist voor om meer natuurgebieden aan te wijzen.

Aandacht voor de bouwsector

In het rapport staat de commissie ook uitgebreid stil bij de bouw, waar de vergunningsverlening vrijwel helemaal stil is komen te liggen. En dat terwijl de bouw, volgens de Commissie Remkes, onmisbaar is voor het weer op gang krijgen van de economie. Nieuws en Co sprak met Maxime Verhagen, oud-minister van Economische Zaken en tegenwoordig voorzitter van Bouwend Nederland over die zware gevolgen voor de bouwsector.

"Het is urgenter dan ooit dat de problemen voor de bouwsector worden aangepakt. Zeker als je ziet hoe groot het woningtekort is. Er moet een drempelwaarde komen en alles wat onder die drempel valt, moet gewoon een vergunning krijgen. We hebben een jaar gewacht en het is volstrekt helder dat die drempelwaarde de oplossing is. Minister Schouten kan geen excuus meer hebben om dit niet in te voeren."

Hoewel de bouw maar een kleine hoeveelheid stikstof levert, en ook nog tijdelijk, moet de sector ook dingen aanpassen. Daar zijn ze volgens Verhagen wel klaar voor, mits de nodige investeringen: "We zijn echt bezig met die groene koers en het duurzame materiaal. Maar er moet wel in geïnvesteerd worden en het is niet iets wat je van de een op de andere dag kan regelen. Veel materiaalproducten worden voor de wereld geproduceerd dus dan ben je niet de enige afnemer."

Meer weten over stikstof? Dat lees je in dit artikel van NPO Focus.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.