Column: 'Voetbal is religie'

Terwijl ik dit opneem wordt er recht onder mijn raam nog
druk getoeterd en gefeest op straat.
Feyenoord is kampioen geworden en mijn stad viert uitbundig feest.
Ik was er ook bij, in een kroeg in hartje Rotterdam. Iedereen is blij.

Dit was geen hopen meer, dit was geen hunkeren meer, maar wat was het wel,
vroeg de interviewer twee minuten na het eindsignaal.
‘Dit is haast religie’, zei Dirk Kuijt, de man van de wedstrijd.

Natuurlijk is het dat.
Als theologen trekken we de parallellen al jarenlang.
Niets is sterker dan dat ene woord -
’s ochtends zong ik dat nog over Jezus,
‘s middags zing ik het over Feyenoord.
Je ziet de stammen opgaan naar het heiligdom, de Kuip.
Je hoort de geloofsliederen uit volle borst.
Eens in de zoveel tijd is er een ritueel bad in de fontein.
Hier is jong en oud van elke bevolkingsgroep verenigd.
Dit is waar we over praten,
dit is waar het geld van onze maatschappij zit en de zendtijd – en dus ons hart.
Voetbal is religie.

Feyenoord als god, Van Bronckhorst als de profeet en Kuijt als de heilige.

Als kerk kunnen we er nog wat van leren.
Bijvoorbeeld van de enorme toewijding.
De kerk loopt leeg, maar Feyenoordsupporters bleven loyaal.
Mijn jongste neefje heeft al heel zijn volwassen leven een seizoenskaart.
Na acht lange zware seizoenen wordt hij nu pas beloond.

De trouw, de massale vreugde, de verbindende kant van de clubliefde
- hand in hand, kameraden -
allemaal dingen waar je als dominee jaloers op bent.

Tegelijk kan voetbal ook veel van religie leren.
Bijvoorbeeld als het gaat om religiekritiek.
In de maatschappij hebben we geleerd om scherp te zijn.
Wanneer leidt religie tot wij/zij denken dat gewelddadig wordt?
Conflicten tussen geloven, antisemitisme, beeldenstorm.
Je ziet het allemaal ook bij voetbal.
Tijdens Feyenoord-Ajax mogen er al jaren geen uitsupporters meekomen.
Alle ME-busjes van Nederland staan deze week op de Coolsingel.
En wie niet springt die is een Jood, zongen ze net in de Hofpleinfontein.

Religies worden vaak aangesproken op hun vrouwonvriendelijkheid.
Dat de man toch altijd de dienst uitmaakt.
En wat denk je van homofobie?
We hebben geleerd om daar kritisch op te zijn en dat is goed.
Nu voetbal nog, en alle bijbehorende talkshows.

Sommige van onze tempels werden door het arme volk betaald en door slaven gebouwd.
De leiders van de kerk werden rijk,
corrupte pausen, we hebben het allemaal gezien als religie.
Dat gebeurt nu nog allemaal in het voetbal,
in de FIFA-organisatie en in bijvoorbeeld Qatar,
waar de tempels voor het WK in 2022 door slaven worden gebouwd.

Jazeker, voetbal is een religie.
En laten we van elkaar leren.
Laat de kerken proberen om de kracht van de voetbalvreugde ook weer terug te krijgen.
Laat het voetbal proberen om de heilzame religiekritiek ook eens op zichzelf te betrekken.

Hand in hand naar een mooiere wereld.

Bekijk hier de vlog van Alain