Geen opkomstplicht, Defensie stuurt 17-jarigen dienstplichtbrief met vragenlijst

"Op deze manier geven we invulling aan de behoefte van de krijgsmacht om te groeien", zegt Tuinman over de vragenlijst. De lijst bestaat uit drie modules: (1) algemene vragen, (2) een kieskompas (waarin jongeren inzicht krijgen in wat voor soort banen er zijn bij Defensie) en in de laatste sectie (3) kunnen jongeren hun gegevens delen.

Uitzoeken of het wat voor je is

Verslaggever Jeroen de Jager ging langs bij studenten verpleegkunde aan het ROC Mondriaan in Delft om te horen wat zijn van die vragenlijst vinden. Zij waren best positief over het ontvangen van de brief (minuut 2:45-06:00 uit het fragment hierboven). Tuinman: "Ik spreek met heel veel jongeren, ook op scholen, en heel vaak zie je deze reactie terug."

De vragenlijst zorgt ervoor dat het gesprek op gang komt, vertelt de staatssecretaris. Zowel met leeftijdsgenoten, als met ouders. Voor jongeren die interesse hebben helpt de vragenlijst om uit te zoeken wat voor hen een goede plek is binnen Defensie. Daarbij is een dienjaar bij het Defensity College ook een optie, vertelt Tuinman.

'Super geslaagd' wanneer 1 procent zich aanmeldt

"Ik snap dat jongeren die in de zorg zitten zeggen dat ze niet per definitie met een wapen willen rondrennen. Dat begrijp ik wel, ook daarin proberen wij het bij elkaar te brengen", vervolgt hij.

Meer dan 200.000 jongeren worden door Defensie aangeschreven, dat gebeurt in groepen van 35.000 per maand. "Als daarvan 1 procent daadwerkelijk zou reageren, dan heb je het al over 350 jongeren per maand die bij ons aan de slag zouden kunnen, dan is het al super geslaagd", zegt Tuinman over wanneer de vragenlijst een succes zou zijn.

Zweden als voorbeeld

Defensie kijkt vaak naar voorbeeldland Zweden, vertelt Tuinman. In Zweden is er, in tegenstelling tot in Nederland, een opkomstplicht en een verplichte enquête. Daarmee zoeken ze de meest geschikte kandidaten uit. Het land laat nooit iemand tegen zijn zin in voor de dienstplicht opkomen, vertelt Tuinman: "Dat komt omdat de animo in de samenleving groot is."

De militaire vakbond Acom noemde het op deze manier 'veel te vrijblijvend'. Zweden heeft volgens Acom veel dienstplichtigen op die manier het leger in gekregen, en dat werkt op deze vrijwillige manier helemaal niet zegt de bond. Tuinman denkt niet dat de bond een punt heeft: "Wij kiezen er bewust niet voor om dat te doen, daar hebben we ook hele goede redenen voor."

Opkomstplicht niet nodig

Tuinman wijdt uit: "De animo, de bereidheid om te dienen in de krijgsmacht, is onder jongeren en ouderen vele malen groter dan we nu kunnen innemen. Dat is niet het probleem." Hij vervolgt: "Wat we nu hard aan het doen zijn, is meer opleidings- en trainingscapaciteit opbouwen, instructeurs inhuren, kazernes erbij zetten, nieuwe schietbanen ernaast leggen, zodat we iedereen kunnen opleiden en kunnen trainen."

De staatssecretaris sluit af: "Zoals het er nu naar uitziet komen we prima aan onze getallen en hebben we een verplichting, in de zin van een opkomstplicht, niet nodig."