Milieuorganisatie MOB vreest gevolgen stikstofuitspraak

Voor het kabinet is het een belangrijk klimaatproject: Porthos, een systeem waarmee CO2-uistoot van de industrie opgeslagen kan worden in oude gasvelden onder de Noordzee. Met het project moet zo'n 1,5% van de klimaatdoelen gehaald worden.

Milieu-organisatie MOB is niet blij met het project: bij de aanleg worden géén stikstofvrije machines gebruikt en de organisatie vindt het niet rechtvaardig dat grote bedrijven als Shell en Exxon, die meedoen aan het project, niet zelf alles betalen, maar aanspraak maken op subsidie. In totaal mogelijk oplopend tot ruim 2 miljard euro.

Stikstof of Klimaat?

Vanwege die twee bezwaren spande MOB een zaak aan. Bij de bouw zou namelijk stikstof vrij kunnen komen en neerslaan op kwetsbare natuurgebieden in de buurt. Volgens MOB-voorman Vollenbroek had hij de stikstofzaak niet aangespannen als de fossiele partijen achter Porthos hadden afgezien van klimaatsubsidies én er stikstofluw gewerkt zou worden.

De hoogste bestuursrechter, de Raad van State, gaf MOB vorig jaar gelijk in een tussenuitspraak: een eerdere stikstof-vrijstelling voor bouwprojecten moest van tafel. Toch mag Porthos nu doorgaan.

'Verbaasd en bezorgd'

Volgens de rechter is door ecologisch onderzoek aangetoond dat het uitgesloten is dat de omliggende natuurgebieden erop achteruit zullen gaan, ondanks een beperkte extra uitstoot van stikstof. Daarom kan het project doorgaan.

"Ik ben toch wel verbaasd en ook bezorgd", zegt MOB-advocaat Valentijn Wösten. "Hier dreigt nu toch een soort van drempelwaarde te zijn geaccepteerd dat alle depositietoenames die er evident wel zijn, dat die toch doorgang kunnen hebben, mits je maar een enigszins redelijk rapport kunt neerleggen waarin staat dat dat kleine beetje niet uitmaakt."

"Het gaat mij om de precedentwerking van deze uitspraak", aldus Wösten. "Het gaat mij erom dat de sluizen nu dreigen te worden opengezet naar andere projecten. Die dan ook op basis van een rapport kunnen worden vrijgegeven."

'Vervuiler wordt beloond'

Alhoewel de rechtszaak draaide om stikstofuitstoot gaat één van de belangrijkste bezwaren van MOB achter de zaak over klimaatsubsidies aan bedrijven, vertelt Vollenbroek. "Als de vervuiler zou betalen, zouden Shell en die andere bedrijven Porthos op hebben gezet. Nu is het een de overheid gefinancierd bedrijf. Hoezo, de vervuiler betaalt? Het is het omgekeerde: de vervuiler wordt hier beloond", aldus Vollenbroek. Het nieuwe kabinet moet volgens Vollenbroek af van de fossiele subsidies: "Dat stuurt de economie in de verkeerde richting."