Steeds meer Europese landen voeren vaccinatieplicht in: zo kan het in Nederland

Plicht verschilt per land

In sommige Europese landen zit er een vaccinatieplicht aan te komen, maar de manier waarop die plicht vorm krijgt, verschilt. Zo krijg je in Oostenrijk en Griekenland een boete, maar in Frankrijk ben je gewoon je werk kwijt als je als zorgmedewerker niet geprikt bent.

Art-microbioloog Marc Bonten pleitte eerder op de dag bij Sven op 1 nog voor een vorm van dwang of plicht, omdat hij ons anders niet uit de coronacrisis ziet komen. "Of je gaat overal 2G invoeren, dan zul je ook mensen ertoe overhalen. Of je zegt: jongens dit is zo belangrijk, we gaan voor een verplichte éénmalige vaccinatie voor één infectie, anders komen we hier gewoon niet uit."

Eerst alles proberen

Toch ziet Pierik vooral bij dat laatste wel problemen, zeker gezien de poldercultuur in Nederland. "De noodzaak bij andere landen als je kijkt naar de vaccinatiegraad is wat duidelijker. Met minder dan 70 procent gevaccineerden in Oostenrijk bijvoorbeeld. In Nederland zijn er meer mensen die geprikt zijn."

"Er zijn ook nog wel strengere maatregelen voor te stellen om de zorg te ontlasten. Daarnaast hebben we inderdaad minder de cultuur waarbij iemand zegt: we gaan het gewoon zo doen. Zoals Macron in Frankrijk wel deed met het zorgpersoneel ondanks al het protest."

Plicht is geen dwang

Pierik benadrukt dat een vaccinatieplicht geen dwang is. Je wordt niet in de houtgreep gehouden om je te laten vaccineren. "Je kunt bijvoorbeeld denken aan bepaalde groepen mensen, zoals in Italië gebeurt bij beroepsgroepen. Of dat je een boete betaalt en er dan onderuit komt."

Juridisch gezien zou het kunnen, maar dat moet dan wettelijk geregeld worden. "Als alle andere middelen niet meer werken om de vaccinatiegraad te verhogen, zou het kunnen. Maar alles moet dus in het werk gesteld zijn. Rechten als het recht op lichamelijke integriteit of het recht op vrijheid van religie worden dan bij wet wat ingeperkt, omdat we het bijvoorbeeld belangrijker vinden dat mensen recht hebben op goede zorg."

Kan snel gaan

Een vaccinatieplicht zou eerst door de Eerste en Tweede kamer moeten. "Dat kan heel snel gaan. Maar het is in ieder geval om het alvast op tafel te leggen en om het er al over te hebben. Als het dan nodig blijkt, kun je het inzetten", zegt Pierik.

Pierik is het eens met wat Marc Bonten vanmorgen zijn. "Uiteindelijk zitten we waar we nu zitten omdat het niet genoeg mensen gevaccineerd zijn. Vaccineren is de weg naar buiten." Pierik vindt dus wel dat de maatregelen eerst nog verder kunnen worden aangescherpt. "Je kunt bijvoorbeeld het 2G-beleid in voeren en de mondkapjes-maatregelen veel strenger naleven."

Voldoende verlichting?

De druk op de zorg is nu enorm, en ziet Ernst Kuipers, voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg dat de piek in de ziekenhuizen nog niet bereikt is. Tegelijkertijd is het de vraag of een vaccinatieplicht voldoende verlichting biedt.

Uit eerder onderzoek van EenVandaag bleek dat van de ongevaccineerden er 70 procent sowieso zich niet zou laten prikken. Ook niet met een plicht.