Journalisten over bedreigingen: 'De politie moest mijn huis in de gaten houden'

Mediaforum-gasten Annette van Trigt en Wouter de Winther zijn niet verbaasd over de conclusies. Ook zij hebben te maken gehad met bedreigingen. Zo werd Annette van Trigt bedreigd nadat zij als NOS-sportnieuwslezer aankondigde dat op televisie alleen de UEFA-cup wedstrijd van Ajax uitgezonden werd en niet die van concurrent Feyenoord. “Het Mediapark werd afgegrendeld. De politie zei dat ze mijn huis extra in de gaten zouden houden, maar ik ben die avond wel met mijn kind elders gaan zitten.”

Wouter de Winther heeft betere ervaringen met de politie. “Vorig jaar kreeg ik een eerste serieuze bedreiging nadat ik iets over Geert Wilders had geschreven. Je denkt dan aan je vrienden en familie. Je hebt een achternaam en daar gaan mensen misschien ook op zoeken. Mijn werkgever heeft helaas ervaring met bedreigingen, daardoor konden ze me goed begeleiden.” Na een aangifte spoorde de politie de bedreiger op en confronteerde hem met zijn uitspraken. “Het was een boze man, die zich niet realiseerde wat hij deed.”

Journalisten passen berichtgeving aan uit angst voor bedreigingen

De ervaringen van De Winther en Van Trigt staan niet op zichzelf. Alex Brenninkmeijer heeft in opdracht van de Nederlandse Vereniging van Journalisten samen met Marjolein Odekerken onderzoek gedaan naar de bedreiging van Nederlandse journalisten. Uit het onderzoek blijkt dat journalisten in Nederland niet alleen te maken krijgen met bedreigingen, maar dat ook érnst van de bedreigingen is toegenomen. Het gevolg is dat steeds meer journalisten eieren voor hun geld kiezen: zo past 16% van de ondervraagde journalisten de berichtgeving soms aan uit angst voor bedreigingen en is 23% weleens angstig om nieuws naar buiten te brengen.

"Het intimideren op een fysieke manier, dat komt het meeste voor", vertelt Brenninkmeijer. Andere voorbeelden zijn: de microfoon of camera wegduwen, klem gezet worden met een auto en in een enkel geval heeft de bedreiging tot een ziekenhuisopname geleid.

Manipulatie kan leiden tot geweld

De overheid speelt een grote rol in dit onderzoek volgens Brenninkmeijer. "Het gaat om macht en tegenmacht, de overheid wil steeds meer de macht hebben over informatie en het geven van informatie. Het onafhankelijke werk van journalisten en ook wetenschappers, is steeds minder welkom en zorgt ervoor dat deuren dichtgaan."

Ook de zogenaamde 'zwijgdeal' die de politie aan de Telegraaf aanbood, hoort bij de bedreiging van journalisten volgens Brenninkmeijer. "Het is een voorbeeld waarbij men manipuleert. Het is een samenstel van subtiele manipulatie, tot dreigen en zoiets kan leiden tot fysiek geweld." En in het buitenland zie je ook nog dat journalisten het leven laten, vertelt Brenninkmeijer. “Gelukkig is dát in Nederland niet aan de orde.”

Bekijk hier het gesprek met Alex Brenninkmeijer: