Hoe opgroeien in armoede doorwerkt in de rest van je leven
- Nieuws
- Hoe opgroeien in armoede doorwerkt in de rest van je leven
Bij de verkiezingen in 2023 kon je niet om het onderwerp heen: bestaanszekerheid. Maar nu lijkt de urgentie rondom dit thema grotendeels verdwenen. Terwijl nog steeds ruim een half miljoen mensen in Nederland onder de armoedegrens leeft. In De Publieke Tribune praat Coen Verbraak met mensen die weten wat armoede is. Hoe werkt armoede door, ook als er inmiddels genoeg geld op de plank ligt?
De Publieke Tribune: Hoe armoede nooit uit je gaat
Journalist Hizir Cengiz groeide op in de Haagse Schilderswijk. Thuis hadden ze niet veel. Hij durfde daardoor ook niet om veel te vragen. Wanneer hij wel ergens om vroeg, had hij daar later spijt van, omdat hij weet wat voor last dat was voor zijn moeder: "Ik denk dat veel kinderen die opgroeien in armoede begrijpen dat je bepaalde zorg voor je ouders moet dragen. Door hen niet te overvragen, door op je tenen te lopen, omdat je weet dat je moeder gestresst kan zijn. Je bent op de hoede met het uitspreken van de wensen die je hebt."
Niet durven dromen
Armoede is niet alleen geen geld hebben. Het zorgt ook voor gevoelens van schaamte, minder kansen zien, en minder groot durven dromen, vertelt schrijver Alex Boogers. "Mijn moeder was eerst huisvrouw en werd later schoonmaakster. Mijn vader werkte in een fabriek. Eigenlijk wordt er dan van je verwacht dat je het niet heel anders gaat doen dan je ouders. Dat je geen grote dromen koestert."
Alex groeide op onder de rook van Rotterdam, in Vlaardingen, in een arbeidersgezin. In die omgeving had hij geen voorbeelden voor het schrijven. Toch werd hij uiteindelijk schrijver. Maar als je andere dromen hebt dan je omgeving, kan dat ook negatief uitpakken, ervaarde hij: "Je wordt eigenlijk als eerst door je eigen klasse naar beneden gehaald: 'doe eens normaal, dat is helemaal niet voor jou weggelegd'."
Ook Hizir herkent het niet durven dromen. "Een van de moeilijkste dingen, waar ik nog steeds mee worstel, is dat mijn verbeeldingskracht beperkt is door de armoede waarin ik ben opgeroeid. Dus dat ik niet kan verbeelden hoe groot het leven kan zijn, en hoe mooi een toekomst kan zijn."
Anna Vreugdenhil, directrice op basisschool De Regenboog in een kansarme wijk in Zoetermeer, ziet dat veel kinderen stress ervaren door de armoede van thuis, en herkent dat dat een weerslag heeft op hoe ze nadenken over de toekomst: "Je kunt sowieso niet dromen als je niet gegeten hebt. Het is funest voor je toekomst: als je geen dromen hebt kun je ze ook niet waarmaken."
Nog steeds 'dat jongetje'
Opgroeien in armoede heeft een weerslag op je verdere leven, zeggen zowel Alex als Hizir. Hizir woont inmiddels op zichzelf en is journalist. Toch voelt hij zich niet zo anders dan vroeger. Hij voelt zich nog steeds 'dat jongetje', zegt hij. "Er speelt ook schuld en schaamte mee richting mijn moeder, dat ik dat milieu, dat leven, enigszins ben ontvlucht. Ik voel me soms ook teruggetrokken omdat mijn moeder mij dan belt omdat ze geld nodig heeft. Ik word nog regelmatig geconfronteerd met wie ik was, en voor mijn gevoel nog steeds ben."
Meer ervaringsverhalen?
De Publieke Tribune duikt iedere week in verhalen uit de haarvaten van de samenleving. Onder leiding van Coen Verbraak vertellen ervaringsdeskundigen over maatschappelijke onderwerpen die hen bezighouden of belemmeren in het dagelijks leven. Luister iedere zaterdag tussen 15:00 en 16:00 uur op NPO Radio 1, of daarna via je favoriete podcast-app of via de website van HUMAN. Volg HUMAN ook via Instagram, Facebook, BlueSky en LinkedIn.
Gerelateerd
