Steeds meer fietsdoden: zo voorkom je (als oudere) een valpartij

Saskia Kluit, directeur van de Fietsersbond: "De belangrijkste oorzaak is vrij eenvoudig. We fietsen steeds vaker en steeds langere afstanden. Dat komt door de opmars van de e-bike. Bij ruim 25% van de dodelijke fietsongelukken is een fietser op een elektrische fiets het slachtoffer. En dat zijn vooral ouderen."

De fietsersbond organiseert fietscursussen, speciaal voor ouderen. Frans Lueb (60) geeft de curus al zo’n 10 jaar. "Dit is niet iets van de laatste tijd, er zijn al veel langer signalen dat er een probleem is met ouderen in combinatie met een elektrische fiets."

Senioren zijn niet per se brokkenpiloten

Onder de gewonden is de helft ouder dan 60 jaar. Senioren zijn niet per se brokkenpiloten. Wel fietsen zij vaker en zijn ze fysiek kwetsbaarder dan 20-jarigen. Als ouderen vallen, zijn de gevolgen vaak ernstiger. Daarom aarzelde Martin Bont (75) geen moment, toen hij hoorde dat hij een cursus kon volgen. "Mijn vrouw en ik fietsen heel graag. We zijn beide ook al een keer onderuit gegaan. Dat hoort erbij. Een goede ruiter valt ook een keer van zijn paard."

'Ouderen vallen eerder'

Ouderen hebben een iets grotere kans om te vallen met een e-bike. Marjolein Boelen van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) doet onderzoek naar fietsers. "Je gaat natuurlijk sneller op een e-bike. Elektrische fietsen zijn bovendien vrij zwaar, daardoor hebben ouderen soms moeite met opstappen en wegrijden en met afremmen en afstappen."

Dat zijn precies zaken waar aandacht voor is tijdens de fietscursus voor senioren. Martin Bont: "Je wordt ook bijgespijkerd over de laatste verkeersregels. En je leert dat het belangrijk is, wat voor elektrische fiets je koopt. Zo licht mogelijk, een laag zwaartepunt en een makkelijkere op- en afstap. Ik heb trouwens een fiets met een ouderwetse herenstang. Ik ga toch zeker niet op een vrouwenfiets", lacht Bont.

Fietsen heeft meer voordelen dan nadelen

Daarnaast wil de Fietsersbond dat de maximumsnelheid van auto’s binnen de bebouwde kom van 50 naar 30 gaat. En dat de fietspaden nog breder worden gemaakt. Saskia Kluit: "Fietsen is goed voor het milieu, steden blijven beter bereikbaar. Natuurlijk, door het toenemende fietsverkeer zal het aantal ernstig verkeersgewonden en ook het aantal fietsdoden verder toenemen. Maar laten we de gezondheidswinst ook niet vergeten. Door de komst van de elektrische fiets kunnen ouderen langer en vaker blijven fietsen. Dat is heel goed voor hun gezondheid. Laten we dus vooral niet vergeten dat fietsen veel meer voordelen dan nadelen heeft."

Feitjes over fietsen

• Nederlanders fietsten samen 15 miljard kilometer per jaar. Dat is 375 duizend keer de omtrek van de aarde.
• Nederland heeft 35.000km aan fietspaden.
• 17 miljoen Nederlanders bezitten gezamenlijk 22,3 miljoen fietsen, dat is 1,3 fietsen per inwoner.
• De hele radioserie kun je hier terugluisteren.
• Iedere aflevering heeft een ander thema.

Reportage 1 is een introductie
Reportage 2 gaat over het Nederland fietsbeleid als exportproduct
Reportage 3 gaat over hoe kinderen steeds minder goed leren fietsen
Reportage 4 gaat over oudere fietsers en de fietscursus
Reportage 5 gaat over het toenemende chaotische fietsverkeer in de stad

Onze verslaggevers willen graag samen met u aan de slag!

Heeft u vragen waarop u een antwoord zoekt? Vindt u dat we aan een bepaald thema aandacht moeten besteden? Laat het ons weten en mail naar spraakmakers@kro-ncrv.nl.