Veel geroofde kunst blijft in Nederland uit 'onwil en eigenbelang'
- Nieuws
- Veel geroofde kunst blijft in Nederland uit 'onwil en eigenbelang'
[KRO-NCRV] De Nederlandse musea liggen vol objecten die onder dubieuze omstandigheden naar Nederland zijn gekomen. Een week geleden heeft premier Rutte een gouden kris teruggegeven aan Indonesië. Het wapen werd in de koloniale periode als relatiegeschenk aan Nederlandse autoriteiten gegeven en keert nu terug naar het land van herkomst.
Het komt regelmatig voor dat voormalige koloniën proberen om geroofde kunst terug te krijgen, maar vaak zonder succes. Jos van Beurden, onderzoeker aan de Vrije Universiteit van Amsterdam, vindt dan ook dat we ons teruggavebeleid grondig moeten vernieuwen, vertelt hij bij De Ochtend op NPO Radio 1.
Honderdduizend objecten
Volgens Van Beurden is het onmogelijk exact te bepalen hoeveel koloniale objecten zich in Nederland bevinden, maar hij durft te zeggen dat het er om zeker ‘honderdduizend’ gaat.
Van Beurden: “De meeste objecten zijn in handen van musea als het Museum Volkenkunde in Leiden of het Rijksmuseum. Andere objecten zijn in handen van particulieren.” Veel van deze spullen zijn in de koloniale periode naar Nederland gesmokkeld. Daarbij komt dat gegeven objecten, tijdens de Nederlandse overheersing, niet echt vrijwillig zijn meegegeven. Daarnaast is een groot deel van de objecten geroofd als oorlogsbuit.
Nederland is niet het enige land met dubieuze geschenken uit de koloniale periode. Hoewel we in Europees verband zeker een van de koplopers zijn, blijken het Louvre en het Britisch Museum de grootse zondaars.
Onwil en eigenbelang
Van Beurden: “Er heerst een soort taboe op het ter discussie stellen van de herkomst van objecten. Het is onwil en eigenbelang dat dit niet gebeurd.” In de jaren zeventig heeft Nederland met Indonesië onderhandeld om enkele belangrijke museumstukken terug te geven. Indonesië had een wensenlijst met tienduizend objecten, maar kreeg er van Nederland maar enkele honderden terug.
Bekijk hier de reportage in de Tropenmuseum:
Directeuren musea op de rem
Volgens Van Beurden trappen de directeuren van de nationale musea permanent op de rem. Dat is jammer volgens hem, omdat veel Indonesische musea een positieve ontwikkeling doormaken. “Ga gewoon aan de praat en stel ter discussie hoe de objecten verkregen zijn. Aan veel objecten zit een luchtje. Daar mag je best wel een keer vraagtekens bij zetten.”
Gerelateerd
