Achtergrond
BNNVARA

Voor nepnieuws naar Stanford University

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Voor nepnieuws naar Stanford University

De bestrijding van nepnieuws stelt journalisten voor een lastige taak. Daarom gooit journalist Tom Van de Weghe het roer radicaal om en verruilt deze zomer de VRT voor de prestigieuze Stanford University om onderzoek te doen naar de aanpak van nepnieuws. Van de Weghe zal zich in het bijzonder richten op de nepvideo, vertelt hij in De Nieuws BV. "Dat is echt een probleem aan het worden, zeker met de nieuwe technologische toepassingen. Denk maar aan artificiële intelligentie die dat steeds eenvoudiger maakt. Er wordt op dit moment volop mee geëxperimenteerd, vooral in de pornowereld."

Video niet beschikbaar

Obama

Volgens de VRT-journalist kun je met de toepassing FakeApp eenvoudig gezichten veranderen op bewegende beelden en wordt dat in de porno-industrie al toegepast. "Dus je kunt plots opduiken in een filmpje en allerlei obscene dingen doen die je eigenlijk nooit gedaan hebt." Maar het gaat nog verder. Onlangs maakte de Amerikaanse comedian Jordan Peele samen met TMZ een videobewerking van Barack Obama. Daarin lijkt de voormalige president van de Verenigde Staten zelf het volk toe te spreken, maar in werkelijkheid is het de comedian die aan het woord is. Volgens van de Weghe is dit eng, maar nog niet eng genoeg. "Dit is nog een acteur, die de stem van Obama nabootst, maar tegenwoordig heb je al software, en die wordt steeds beter, die gewoon jouw stem imiteert. Ik waarschuw niet voor een apocalypse, maar het kan verstrekkende gevolgen hebben voor ons allemaal, zeker als journalist."

Quote

Dat heeft voor gigantische onrust gezorgd, zelfs voor doden

Tom van de Weghe

Onrust

De opkomst van nepnieuws heeft het werk van Van de Weghe die jarenlang als correspondent in China en de Verenigde Staten heeft gewerkt verandert. Met de verkiezingen van Donald Trump maakte hij van dichtbij mee wat de invloed is van nepnieuws en nepvideos. "Ik weet niet of jullie de video nog herinneren waarin een meisje plots opduikt en aan Donald Trump vertelt dat hij een schande is. 'He’s a discrace, you're a discrace' zei ze toen. Dat heeft veel wat impact gehad. Daarvoor zat ik 5 jaar in China waar ik natuurlijk ook merkte hoe media gebruikt worden door de overheid." Valse video's die zich als een lopend vuurtje verspreiden kunnen volgens hem gigantische gevolgen hebben. In Sri Lanka, waar Van de Weghe net is geweest, ging een video rond waarin een moslim vertelt dat hij pillen mengt in het eten van Boeddhisten. "Dat heeft voor gigantische onrust gezorgd, zelfs voor doden."

Europese Commissie

De opkomst en de impact van de nepvideo is de reden dat Van de Weghe deze zomer naar Amerika vertrekt. "Wij als journalisten zitten nu vaak te twijfelen aan de echtheid van de beelden die we binnenkrijgen. Dus we moeten alerter zijn en tools krijgen waarmee we sneller aan de slag kunnen gaan. Dat is een van de redenen waarom ik naar Stanford ga om te kijken hoe wij als journalisten zo’n tool mee kunnen helpen ontwikkelen." Wie daar ook voor is, is hoogleraar Madeleine de Cock Buning, voorzitter van een expertgroep op het gebied van nepnieuws die de Europese Commissie adviseert. "De technologie schrijdt voort, maar je kunt wel journalisten helpen om beter in staat te zijn, dit soort dingen te herkennen. Dat hebben wij ook bepleit in ons advies voor de Europese Commissie." Volgens haar is het van het groot belang dat journalisten tools krijgen om beter te zien wanneer er sprake is van misleidende informatie.

De strijd tegen nepnieuws

Ster advertentie
Ster advertentie