Brandnetel geen 'tuinmansverdriet' maar belangrijk in tuin

Waar anderen niet weten hoe snel ze brandnetels de tuin uit moeten krijgen, ziet Tuinman Jan Graafland het plantje meer als iets waar je heel goed mee samen kan leven, zolang je elkaar de ruimte geeft.

De plant wordt geoogst in zijn tuin, want volgens de kruidengeneeskunde heeft brandnetel een gunstige werking op het bloed. Maar je kunt er ook vezels van maken voor kleding of er soep van koken. De brandnetel zit vol mineralen en plantaardige eiwitten. En in bloei is ie ook nog eens mooi om te zien. En dat-ie kan prikken, ach, "dan voel je dat je leeft", aldus Jan.

Brandnetel belangrijk voor dieren

Ook voor dieren is de brandnetel van waarde. Brandnetels komen voor op stikstofrijke, humushoudende grond, vaak op halfbeschaduwde plaatsen. Dat de plant veel stikstof bevat, trekt vele dieren aan. Voor de meeste herbivoren is een verhoging van het stikstofgehalte namelijk van positieve invloed op hun groei, overleving en voortplanting. Door van de brandnetel te eten krijgen ze stikstof binnen.

Veel insecten zijn afhankelijk van de brandnetel, zoals dag- en nachtvlinders, wantsen, enkele slakken, cicaden, snuitkevers, glanskevers en bladluizen. Er komen ongeveer wel 50 vlindersoorten op de brandnetel voor. Hieronder een aantal voorbeelden van zijn bewoners.

De brandnetel is onder de inheemse planten, hét gewas dat voor het grootste aantal vlindersoorten als voedselplant dient. Vlindersoorten zoals landkaartje, dagpauwoog, atalanta, brandnetelmot, bruine snuituil en gehakkelde aurelia zijn bijna compleet afhankelijk van de plant. Zij hebben allen de brandnetel als waardplant. Hierop leggen ze hun eitjes, verpoppen ze en eten als rups de bladeren.

Groene Genade

Het verhaal van de brandnetel is te lezen in zijn onlangs verschenen boek Groene Genade. Geen praktische tuingids, maar verhalenbundel vol anekdotes, observaties, inzichten en wijze lessen. De belangrijkste les van Jan: laat de natuur zelf het antwoord geven.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.