Waarom zijn we zo vatbaar voor cosmetische ingrepen?

foto: ANPfoto: ANP
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom zijn we zo vatbaar voor cosmetische ingrepen?

"Het lichaamsbeeld zit in ons hoofd, en hoe wij onszelf zien hangt af van hoe wij denken dat anderen ons zien. Daarnaast beïnvloeden emoties sterk hoe wij naar onszelf kijken", legt hoogleraar psychologie Liesbeth Woertman uit in Kunststof. In haar boek Psychologie van het uiterlijk maakt ze duidelijk dat ons zelfbeeld bestaat bij de gratie van anderen.

Video niet beschikbaar

Zijn we een lichaam of hebben we een lichaam

We worden geboren zonder zelfbeeld. Woertman: "We hebben allemaal een lichaam. Als peuter en jong kind ben je ook voor een groot deel dat lichaam. Naarmate je bewustzijn en je denken zich ontwikkelt, dat je over jezelf kunt nadenken, raak je steeds meer van dat lichaam af." Je gaat als het ware uit je lichaam en in je hoofd. Je objectiveert het lichaam. "Vanaf het moment dat je over jezelf gaat nadenken komt die beoordeling."

Pubers zitten de 15 en 19 jaar zo'n twee uur per dag op social media, met een stroom aan beelden. Dat heeft een enorm effect op het lichaamsbeeld. "Beelden hebben geen actie nodig om in je hersenen te komen. Zoals bij lezen bijvoorbeeld wel het geval is; je moet actief de woorden tot je nemen. Dat is bij beelden niet zo. Je hoeft er niets mee te doen en ze zitten al in je hoofd; ze komen als een soort dia's in je hersenen. En je kijkt met die beelden naar jezelf in de spiegel, je kijkt niet met je ogen."

Quote

De onrealistische beelden suggeren dat er pas van ons gehouden wordt als we er perfect uitzien

Liesbeth Woertman

Cruciaal is de vorming in de jeugdjaren. Als je een stabiele jeugd hebt gehad, fijne ouders, veel aanraking en spiegeling, een veilig sociale bedding, een goed anker vanuit huis, ben je minder vatbaar voor de beelden die je voorgeschoteld krijgt. Ontbreekt dat dan word je vatbaar voor een onrealistisch ideaalbeeld van social media. "Omdat daar de belofte ligt dat er dan van je gehouden wordt. Het gaat helemaal niet over schoonheid. Het gaat over geliefd willen worden."

Onrealistische beelden

Woertman wijst op de invloed van social media, met name instagram. "Er groeit nu een generatie op die in een hele dominante beeldcultuur leeft, die geconfronteerd wordt met volkomen gefotoshopte, niet realistische beelden over het uiterlijk. Ook van hun eigen uiterlijk, omdat ze met allerlei filters hun eigen foto's kunnen bewerken. Het beeld dat je van jezelf hebt raakt extreem vervormd."

Quote

Als ik weet met wie jij je vergelijkt weet ik of je tevreden of ontevreden bent.

Liesbeth Woertman

De discrepantie tussen hoe we er in het echte leven uitzien en wat ons als ideaalbeeld wordt voorgeschoteld is nog nooit zo groot geweest. "We zijn feitelijk veel mooier geworden door de welvaart, kijk maar naar de gebitten en de huid. Maar de onvrede is enorm veel groter."

"Ik denk dat al het verlangen naar van het uiterlijk eeuwige jeugd en schoonheid van alles te maken heeft met onze angst voor de dood."

Kunststof Radio

Het cultuur- en mediaprogramma van NTR van maandag tot en met donderdag te horen tussen 19.30 en 20.30 uur op NPO Radio 1 of op elk moment terug te luisteren als podcast. Volg Kunststof op Twitter, Facebook en Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie