Kindvluchtelingen: 7000 km lopen op weg naar een beter leven
- Nieuws
- Kindvluchtelingen: 7000 km lopen op weg naar een beter leven
Ruim drie jaar lang volgden documentairemakers Eefje Blankevoort en Els van Driel alleenreizende minderjarige vluchtelingen op hun reis door Europa. In Kunststof vertellen ze over de film Shadow Game die er uit voortkwam.
Onderbelicht: de problematiek van kindvluchtelingen
De film die aanstaande zaterdag in première gaat op het Movies That Matter festival heeft al enkele prijzen gewonnen. Nadat de twee samen de film De deal, over de Turkijedeal hadden gemaakt, wisten ze dat de problematiek van kindvluchtelingen onderbelicht bleef. Met tolk en journalist Zuhoor al Qaisi - die in 2015 zelf als vluchteling dezelfde routes heeft afgelegd - en cameraman Ton Peters waren zij bij alle beruchte grensovergangen in Europa.
Els van Driel: "Een aantal van deze kinderen is na een tocht van jaren in Nederland terechtgekomen. Met hen hebben we de film al bekeken. Heftig en emotioneel. In zekere zin is het hun film. Mohammed van 14 jaar uit Syrië zei toen we hem filmden al: 'Het is alsof ik in een film zit. Ik loop door bossen, in de sneeuw, ik hoor enge geluiden, er kunnen enge mannen opdoemen. Ik had nooit gedacht dat ik het echt meemaak.'"
Doen alsof het een spel is
"De jongens zijn het een game gaan noemen", vertelt Eefje Blankevoort, "op game gaan is een term geworden voor het nemen van de volgende stap om een volgende grens proberen te passeren, op weg naar west Europa. En het is natuurlijk heel ironisch om dat zo te noemen. En hun telefoon is daarin een lifeline, daarmee kunnen ze met elkaar contact houden en laten weten dat ze zijn aangekomen. Meestal zijn ze in de tussentijd offline en weet niemand of ze het gered hebben. Als ze gepakt worden bij de grens wordt vaak hun telefoon kapot gemaakt en worden hun schoenen afgenomen. Dat zijn hun eerste levensbehoeften.
Door het een game te noemen en te doen alsof het een spel is waarin je een volgend level kunt halen, maken zij het behapbaar. Het is puur een overlevingsmechanisme. Ze proberen het niet één keer, maar acht, soms wel twintig keer bij eenzelfde grens en worden dan weer teruggeduwd door grenswachten. Vaak ook met veel geweld."
Fiaez (17) uit Soedan bij de grens tussen Italië en Frankrijk
Pedestrian game: dagen achter elkaar lopen
Zo heb je de traingame, hangend onder een trein en de truckgame, achterin een vrachtwagen tussen de lading. Meest voorkomend is de pedestrian game, wat neerkomt om soms 14 dagen achter elkaar lopen.
Els: "SK uit Afghanistan heeft 5000 km gelopen, en had nog 1200 km te gaan naar West-Europa. Ze reizen vaak in groepjes met een smokkelaar. Ze slapen hele periodes niet of nauwelijks, voeten gaan kapot, ze eten slecht. We hoorden dat ze onderweg op hun tochten zelf filmpjes maakten en die op TikTok zetten. Het zijn ook gewoon pubers en dat is hun wereld. Een blij filmpje gemaakt van onder een treinstel. We vroegen ze dan: hoe kun je in zo'n positie nog een filmpje maken?"
Al snel ontmoetten we Jano en Siro, twee Syrische/Koerdische broers van 17 en 15 jaar. Jano had zelf ook gefilmd; beelden dat ze in de bergen bij Montenegro rennen, samen met een smokkelaar. Een heel intiem verslag van de zwaarste passages. Heel veel kinderen bleken dit te hebben gedocumenteerd, omdat ze zelf ook compleet verbijsterd waren over wat ze meemaken in Europa. Ze dachten hier bescherming te krijgen. Ze hadden een oorlog meegemaakt en kwamen hier in een helletocht terecht. En als ze in de landen van bestemming komen wacht hen misschien wel het zwaarste: de mindgame."
Gerelateerd
