En toch hoopt Eva Schloss op wereldvrede

Eva Schloss was een vriendin van Anne, ze waren even oud. Schloss overleefde het concentratiekamp en is inmiddels 87 jaar. Na de oorlog woonde ze nog zeven jaar in Nederland voordat ze naar Londen verhuisde – en veertig jaar lang niet over haar geschiedenis wilde praten. Dat is de reden waarom weinigen van ons haar naam kennen.

Eva’s Missie

Midden jaren tachtig kwam daar verandering in. Schloss heeft er letterlijk een missie van gemaakt om haar verhaal te delen. Ze reisde de wereld over met lezingen en een toneelstuk. Een van de actrices uit het toneelstuk, Martha van der Bly, werd zo geïnspireerd door Schloss dat ze een film over haar gaat maken: Eva’s Mission. Van der Bly was gisteren te gast in het NPO Radio 1-programma Radio EenVandaag.

“Vlak daarvoor was de crisis met de bootvluchtelingen uit Vietnam”, vertelt Van der Bly over de eerste keer dat Schloss haar verhaal vertelde, in 1987. “Toen dacht ze: het gebeurt nu weer. Het houdt niet op. Ik moet er iets over zeggen. Ik heb het meegemaakt. Ze heeft zich uitgesproken voor zichzelf maar ook voor anderen, uit een soort empathie of altruïsme, omdat niemand dat mag overkomen.”

Trump/Hitler

Schloss is in het buitenland bekender dan in Nederland. In 2012 ontving ze voor haar werk uit de handen van Koningin Elizabeth een onderscheiding van De Orde van het Britse Rijk. Maar ook in de Verenigde Staten kent men haar. Daar kwam ze in januari in het nieuws omdat ze in het tijdschrift Newsweek Donald Trump vergeleek met Hitler.

“Wij hebben allemaal een mening, maar zij heeft het gevoeld”, zei Van der Bly. “Ik kan me voorstellen dat, als je een demagoog op de televisie ziet die oproept tot het bouwen van een muur om Mexicanen buiten te sluiten, je dat doet denken aan de tijd waarin jij een ster moest gaan dragen en je fiets moest inleveren omdat je joods was.”

Hoop

Van der Bly zegt dat ze was geraakt door het verhaal van Eva Schloss omdat het aansluit bij haar eigen missie om verbondenheid tussen de mensen uit te drukken.

“Het is een vrouw die vijftien was toen ze in Auschwitz zat, ze heeft haar kindertijd dus verloren in Auschwitz”, zei de actrice in Radio EenVandaag. “Erger kun je je bijna niet voorstellen. Ze heeft een heel lange periode van woede gehad, en haat tegen de Duitsers, wat heel voorstelbaar is. Uiteindelijk is ze na een lang proces toch weer gaan geloven in de mensheid en in het goede in de mens.”

“We zouden in vrede met elkaar moeten leven en ik heb toch nog de hoop dat dat een keer zal gebeuren”, zegt Eva Schloss. Wanneer iemand die de zwartste kanten van de mensheid met eigen ogen heeft gezien nog hoop heeft voor de toekomst, bewijst dat dat iedereen hoop moet kunnen opbrengen. En laat dat nou precies Eva’s missie zijn.

Klik hier voor meer informatie over de documentaire Eva's Mission en om de Cinecrowd campagne te steunen

{quoteaudiofragment audio="249913" author="Radio EenVandaag" caption="Ze wil niet dat een jong kind ooit overkomt wat haar is overkomen" }