Rekenkamer onderzoekt coronabeleid: 'Onze dure plicht streng te kijken'

Het is de taak van de Rekenkamer om te onderzoeken of de miljarden die voor de steunpakketten worden ingezet, zorgvuldig, zuinig en zinnig worden besteed. "Die miljarden zijn opgebracht door burgers en bedrijven. Wij zijn het verlengstuk van belastingbetalers."

Drie onderzoeken

In de komende periode zet de Rekenkamer in op drie onderzoeken. De eerste is gericht op de steunmaatregelen, waarbij ervaringen met staatssteun uit het verleden op een rij worden gezet en vervolgens wordt gekeken naar de toepassing van die lessen in de huidige situatie.

Het tweede onderzoek is gericht op het beleid en de capaciteit om mensen te testen op het coronavirus en het laatste richt zich op de risico’s voor de overheidsfinanciën als gevolg van de leningen en garanties die zijn verstrekt.

Parlement in verleden niet geïnformeerd

Dat de situatie nu als 'ongekend' wordt beschreven, is volgens Visser geen reden om niet te vergelijken en te leren van situaties uit het verleden. In de jaren '70 verleende de overheid staatssteun aan scheepvaartconcern RSV en in de jaren '80 aan Fokker en DAF. Daarbij is onvoldoende gekeken naar de werkgelegenheidseffecten, is te snel aangenomen dat aanverwante bedrijven anders om zouden vallen en is het parlement niet goed ingelicht.

Met de aankondiging van deze studie hoopt Visser rust te brengen in de besluitvorming, die in crisissituaties snel gaat. "Als je snel een beslissing neemt, kun je ook overhaaste beslissingen nemen."

Kortzittende Kamerleden

Met de lessen uit het verleden biedt de Rekenkamer handvatten voor de Tweede Kamer. Niemand die toen in de Kamer zat, zit daar nu nog, vertelt Visser.

Zo'n twintig tot dertig jaar geleden zaten Kamerleden veel langer op hun plek. "Als iets lastig was, keek je naar de collega's die langer zaten en die konden uit hun ervaring putten." Gemiddeld zitten Kamerleden nu veel korter. Die historische kennis "haal je niet zomaar in".

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.