De burger is wél koning

Volgens de BNR-hoofdredacteur is de overheid er vóór de burgers, maar komen veel mensen in de knel omdat het te ingewikkeld is geworden. "Overal is het beleid net verschillend en daar zijn mensen wel klaar mee."

Andrée van Es, oud-wethouder van Amsterdam is het daarmee eens. "Sommige mensen zijn afhankelijk van je", maar ze wijst ook op de eigen verantwoordelijkheid. "Je kunt niet alles van de overheid verwachten en je moet het in principe zonder steun willen doen. Anderzijds moet de overheid er vooral zijn voor mensen die de ondersteuning het hardste nodig hebben."

Uit het onderzoek van de ombudsman blijkt dat burgers vooral willen dat hun contact met de overheid eenvoudig en begrijpelijk is. Het liefst willen ze één loket waar ze terecht kunnen. Ook verwachten ze van ambtenaren dat ze kennis van zaken hebben en burgers serieus nemen.

Warmte vs. wantrouwen

"De overheid verwacht te veel van de burger en de burger verwacht te veel te veel van de overheid." Dat zegt Eelke Blokker, oprichter van het Instituut voor Publieke Waarden. "Dat proces is al tientallen jaren gaande." Enerzijds heeft de overheid de afgelopen jaren ontzettend veel geregeld voor mensen, maar het idee nu is juist dat burgers steeds meer zelf moeten regelen, vertelt Blokker.

Daarnaast zijn al die verschillende regelingen, die mede opgesteld zijn om misbruik tegen te gaan, de reden dat het zo ingewikkeld geworden is. "Sommige mensen hebben met tientallen verschillende regels en voorwaarden te maken. Voldoen ze aan de ene voorwaarde wel, dan aan de andere weer niet. Dat maakt mensen onzeker."

Er zijn mensen die misbruik maken van overheidsvoorzieningen, maar dat is een hele kleine groep, zegt Blokker. "Daar wordt dan beleid op gemaakt. Heel veel mensen voelen dat ze met wantrouwen worden bejegend in plaats van warmte."