‘Een Nederlander die zegt zeker te weten dat hij dood is, doe dat nou niet’

Nu is een van haar beste vrienden, cybersecurity specialist Arjen Kamphuis, sinds 20 augustus vermist. Met een groep vrienden heeft ze zich op die vermissing gestort. In het Mediaforum vertelt ze wat ze hoe het is om aan de andere kant te staan.

Update om 13.55 uur

Zojuist is bekend gemaakt dat de kajak van Arjen Kamphuis door politie is gevonden.

Kamphuis’ verdwijning was vandaag weer volop in het nieuws, want er zijn persoonlijke bezittingen van hem gevonden. "Aan de ene kant zijn we blij dat er weer een spoor is gevonden" zegt Sanne Terlingen in Het Mediaforum van Spraakmakers. "Noorse media hebben al gepubliceerd waar het om gaat: onder meer een ID-kaart, dus het is duidelijk dat er echt iets van hém op die plek is gevonden. Maar het is geen goed nieuws, iets dat in het water wordt gevonden, dat brengt ons meteen uit balans."

Politie houdt opties open

Terlingen: "Het lastige is dat we dat van de Nederlandse politie nog niet gehoord hebben, in het belang van het onderzoek. Ze zijn er heel serieus mee bezig, ze zijn er ook naar toe, maar dat betekent ook dat zij nog wel alle opties open houden. Zij zeggen niet per se: hij is verdronken en we kunnen alles gaan delen. Het betekent dat zij ook nog de optie open houden dat hij zelf heeft willen verdwijnen of dat hij slachtoffer is van een misdaad. Dat maakt het heel lastig, dat er heel veel scenario’s overblijven."

Privacy-expert

Terlingen en Kamphuis’ andere vrienden vonden het niet vanzelfsprekend om veel werk te maken van de vermissing. "Dat was voor ons een lastige stap. Eerst merkten we dat hij niet was teruggekomen van vakantie en dat hij niet op werkafspraken was gekomen. Maar Arjen is ook privacy-expert, heel erg op zijn privacy, heeft geen Whatsapp, zit niet op Facebook. Wanneer zet je dan de stap om zo iemand in het politie-systeem te zetten? En nog verder, wanneer zet je dan de stap om de media in te schakelen? Daar hebben we lang over gedubt met zijn allen."

Complottheorieën

Een retweet van Wikileaks, waar Kamphuis mee samenwerkte, bracht dit in versnelling. "Hij werd toen meteen neergezet als Wikileaks-expert, met alle daaraan verbonden complottheorieën. Dat de CIA hem zou hebben gekidnapt. Ik kreeg zelfs een mail dat de regering van Dubai een tekort heeft aan cybersecurity-experts, dat hij niet voor hen wilde werken en dat hij daarom was gekidnapt."

"Van de andere kant kregen we ook heel serieuze tips, van mensen die heel precies beschreven dat ze iemand die op Arjen leek hadden gezien in een bushokje in een bepaalde plaats op een bepaalde tijd."

Hart van Nederland helpt

De afgelopen twee weken hebben Terlingens beeld over de rol van media bij vermissingen wel veranderd, zegt ze. "Ik merk dat media die wij als onderzoeksjournalisten niet altijd bestempelen als kwaliteitsmedia, bijvoorbeeld Hart van Nederland of het AD, er wel erg bovenop zitten én dat die ons terugbellen als ze informatie hebben die wij nog niet hebben. Dat is voor ons in de zoektocht heel erg prettig, dus dat is fijn om te merken."

"Waar ik veel meer moeite mee heb dan ik dacht, dat zijn mensen die aan het woord komen, bijvoorbeeld een Nederlander in Noorwegen die zegt zeker te weten dat-ie dood is, zo’n soort quoteje, dat je echt denkt, doe dat nu even niet."

Meer dan sexy wikileaks

Daarnaast zou de onderzoeksjournalist ook graag willen dat media verder keken dan Wikileaks. "Hij deed ook fantastische dingen voor Reuters en voor open source software. Maar dan wordt toch weer Wikileaks eruit gepikt omdat dat sexy is, terwijl zijn andere werk misschien wel minstens zo belangrijk was.’