Wetenschap & Techniek

Bacteriën als levensreddende drugskoeriers, kan dat?

foto: NPO Radio 1foto: NPO Radio 1
  1. Nieuwschevron right
  2. Bacteriën als levensreddende drugskoeriers, kan dat?

Genetisch gemanipuleerde bacteriën zijn in staat om een tumor kleiner te maken, blijkt uit nieuw onderzoek. Via een ingenieus mechanisme bestoken ze de kankercellen met gifstoffen.

Bacteriën als kankerbestrijders, het klinkt niet meteen logisch. Er werd al in 1891 voor het eerst mee geëxperimenteerd, maar toen bleken de ongewenste bij-effecten van de gebruikte streptokokken te groot. Sindsdien hebben wetenschappers niet stilgezeten. Inmiddels zijn ze in staat om de minst schadelijke bacteriën te selecteren, en ze vervolgens van precies die genen te voorzien die het gewenste effect hebben. Dat schrijven Amerikaanse onderzoekers in Nature.

Daardoor gaan de bacteriën zich gedragen als een soort drugskoeriers, die een voor de tumor giftige stof op precies de juiste plek afleveren met minimale schade voor de rest van het lichaam. Sterker nog: ze maken dat gif, bestaande uit een combinatie van drie eiwitten, ook zelf – alweer door genetische manipulatie.

En om te voorkomen dat de bacteriën zich ongebreideld vermenigvuldigen, is er ook nog eens een mechanisme ingebouwd dat de kolonie boven een bepaalde drempelwaarde grotendeels vernietigt. De overgebleven bacteriën kunnen zich vervolgens weer vermeerderen en hun vernietigende werk opnieuw doen, zodat een soort cyclus van chemische aanvallen op de tumor ontstaat.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Dit fascinerende mechanisme is nog niet op mensen getest, maar wel op muizen. Dat zorgde er niet voor dat de tumoren volledig verdwenen, maar wel achttien dagen op rij kleiner werden. Daarna begonnen ze weer te groeien, wat erop duidt dat een combinatie met bijvoorbeeld immuuntherapie waarschijnlijk noodzakelijk is.

Andere toepassingen

Oncoloog Shibin Zhou vraagt zich in een begeleidend artikel in Nature af of kanker wel de meest voor de hand liggende ziekte is om met deze therapie te behandelen. Hij heeft zijn hoop eerder gevestigd op andere aandoeningen die een periodieke behandeling behoeven, zoals diabetes of een hoge bloeddruk.

De onderzoekers zelf laten zich daardoor niet uit het veld slaan. Zij willen op zoek gaan naar bacteriën die van nature al in tumoren voorkomen, om die vervolgens te manipuleren voor een nog beter effect.

Dit artikel is verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu.

Ster advertentie
Ster advertentie