Ook zonder publiek zijn thuisclubs in het voordeel

Eerder onderzoek naar onder meer de Nederlandse en Duitse competitie leek aan te geven dat het thuisvoordeel door de lege stadions helemaal verdwenen was. Nieuw onderzoek heeft nu 1.006 toeschouwerloze voetbalwedstrijden uit Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Italië, Portugal en Turkije vergeleken met 36.882 wedstrijden die voor de coronacrisis werden gespeeld.

Daaruit blijkt dat de thuisclub gewoon zijn voordeel behoudt. Weliswaar scoorden de thuisclubs tijdens de coronacrisis iets minder goals, maar dat verschil was zo klein dat de onderzoekers er geen conclusies aan durven verbinden. Datzelfde beeld zagen de onderzoekers terug in een vergelijking met amateurwedstrijden: ook daar lijkt de aan- of afwezigheid van publiek niet de doorslaggevende factor te zijn voor het thuisvoordeel. Het onderzoek is gepubliceerd in PLoS ONE.

Beïnvloeding van de scheidsrechter

Anders is dat bij de scheidsrechters. Onder normale omstandigheden fluiten scheidsrechters vaker voor overtredingen van het bezoekende team, dat ook vaker een gele of rode kaart krijgt dan de thuisclub. Dat verschil is tijdens de coronacrisis verdwenen. Scheidsrechters fluiten in lege stadions dus neutraler.

Je zou verwachten dat een neutralere scheidsrechter in het voordeel werkt van de bezoekende club - en dus in het nadeel van de thuisclub - maar dat blijkt niet uit de uitslagen van de wedstrijden. De wetenschappers verbazen zich daar zelf ook over, maar blijven erbij dat hun cijfers voor zich spreken. Ze zijn wel benieuwd of de scheidsrechters na de coronacrisis in volle stadions weer partijdiger gaan fluiten.

Wat bepaalt het voordeel dan wel?

De vraag blijft dan natuurlijk wat het thuisvoordeel dan wel verklaart. Daar doet dit onderzoek geen uitspraken over, maar uit andere onderzoeken komen wel mogelijke factoren naar voren. Zo kunnen de thuisspelers beter gewend zijn aan de specifieke condities en afmetingen van hun eigen veld, en gewend zijn aan de omstandigheden in hun stadion. Zeker in grotere landen kan het een voordeel zijn dat je niet hoeft te reizen voor de wedstrijd. En bij internationale wedstrijden zouden ook het lokale klimaat in het nadeel van de bezoekende club kunnen werken.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Dagelijks tussen 17.00 en 18.30 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus
En wanneer je maar wil in podcast Focus Wetenschap