Wetenschap & Techniek

Waarom wetenschappers lijken in een veld leggen

foto: Hayley Mickleburghfoto: Hayley Mickleburgh
  1. Nieuwschevron right
  2. Waarom wetenschappers lijken in een veld leggen

[NTR] De wetenschap gaat soms ver om kennis te vergaren. Het Academisch Medisch Centrum Amsterdam maakte kort geleden bekend dat het wil onderzoeken hoe menselijke lichamen precies ontbinden. Voor Leids wetenschapper Hayley Mickleburgh is dit gesneden koek. Ze doet al jaren onderzoek op een heus lijkenveld in Texas. Nieuws en Co was benieuwd naar hoe dat in zijn werk gaat. Niet voor gevoelige zielen.

De meeste Amerikanen nemen liever niet de term lijkenveld in de mond, maar houden het op ‘bodyfarm’. Volgens Mickleburgh dekt die term de lading echter niet. De officiële Engelse benaming is human decomposition facility, en zelf heeft Mickleburgh het liever over ‘open lucht ontbindingslaboratorium’.

Het concept is nochtans erg simpel. Wel honderd menselijke lichamen worden verspreid en onbedekt op het veld achter gelaten. Het enige dat over hen heen wordt gezet is een kooi. Die kooi wordt dagelijks even omhoog gedaan om met fotografie te registreren hoe het lichaam door de tijd heen vervalt. De kooi dient om dieren zoals gieren en wasberen weg te houden, maar kleinere wezens zoals bacteriën en insecten kunnen er dus wel bij.

Zo de omstandigheden, zo het lijk

Een luguber werk dus, maar de mensen die er liggen hebben hun lichaam op voorhand wel voor dit project ter beschikking gesteld. Dat maakt het onderzoek voor Mickleburgh ook veel dragelijker. Het onderzoek is dan ook waardevol voor zowel de forensische wetenschap als de archeologie. Als er een onidentificeerbaar lichaam gevonden wordt, kunnen onderzoekers al een stuk vooruit geholpen worden met de kennis over de zogenaamde ‘post mortem interval’. Dat is de tijd die is verstreken tussen het moment van de ontdekking van het lijk en het tijdstip van overlijden.

En dat is niet altijd zo gemakkelijk te bepalen. De omstandigheden waaronder iemand wordt begraven spelen immers een zeer grote rol en zijn lang niet altijd hetzelfde. Ligt het lichaam in zand of in klei? Is de omgeving koud en droog of eerder warm en vochtig? Wat als alleen het skelet overblijft?

Meer kennis over deze en andere vragen kunnen Mickleburgh en andere onderzoekers helpen bij tal van situaties. Gezichtsidentificaties van gevonden lijken, de omstandigheden waarin een lichaam kan mummificeren, de identificatie van Mexicaanse immigranten die in de Texaanse woestijn gestorven zijn, enzovoort. Mickleburgh onderzoekt momenteel zelfs hoe de Amerikanen voor de komst van Columbus met hun doden omgingen. Zo’n lijkenveld is dus nog niet zo’n heel gek idee.

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Dinsdag en vrijdag rond 11.35 uur in De Ochtend

Dit artikel werd verzorgd door de wetenschapsredactie van De Kennis van Nu (NTR).

Ster advertentie
Ster advertentie